(Tổ Quốc) - Tổng tỷ lệ sinh của Ấn Độ đã giảm xuống dưới mức cần thiết để duy trì dân số ổn định, nhưng nước này vẫn đang trên đà trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới.
Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, tốc độ tăng dân số của Ấn Độ có vẻ đang chậm lại, một thành công cho thấy cách tiếp cận "tự nguyện" đối với kế hoạch hóa gia đình của nước này có hiệu quả và không cần đến các biện pháp cứng rắn hơn, chẳng hạn như phương pháp mà Trung Quốc sử dụng, theo đánh giá của tờ SCMP (Hongkong).
Dữ liệu từ cuộc khảo sát sức khỏe gia đình quốc gia gần đây nhất của Bộ Y tế nước này, được công bố vào tuần trước cho thấy, tổng tỷ lệ sinh của Ấn Độ đã giảm xuống 2,0, dưới mức 2,1 - tỷ lệ cần thiết để duy trì dân số ổn định. Ở khu vực thành thị, con số này thậm chí còn thấp hơn, với trung bình 1,6 trẻ em trên một phụ nữ. Dân số 1,3 tỷ người của Ấn Độ đang gần đạt đến mức đỉnh và hoàn toàn trái ngược với những năm 1950 khi phụ nữ nước này có trung bình 6 con mỗi người.
Thành công của loạt biện pháp phối hợp
Poonam Muttreja, giám đốc điều hành của Tổ chức Dân số Ấn Độ, đã hoan nghênh kết quả khảo sát trên, coi đây là một sự thành công so với các biện pháp can thiệp trực tiếp hơn, chẳng hạn như chính sách một con của Trung Quốc.
"Nó cho thấy bạn không cần sử dụng các biện pháp hà khắc," bà Muttreja nói. "Bạn có thể làm điều đó một cách tự nguyện. Mọi người sẽ sẵn lòng làm bất cứ điều gì có ý nghĩa nhưng bạn cần tôn trọng họ".
Dù đang trên đà trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới, tỷ lệ sinh của Ấn Độ đã đạt được tín hiệu giảm tích cực. Ảnh: AFP.
Theo Muttreja, để mang lại sự thay đổi này có nhiều yếu tố, nhưng một trong những yếu tố quan trọng nhất là giáo dục. Theo kết quả khảo sát mới nhất, phụ nữ Ấn Độ đi học đủ 12 năm sẽ không có nhiều hơn hai con. Trong khi những người không đi học có trung bình 3 con. Các biện pháp tránh thai thực tế cũng đã giúp ích rất nhiều. 67% người trả lời khảo sát cho biết họ hiện đang sử dụng các biện pháp này so với con số 54% trong giai đoạn 2015 - 2016. Trong khi đó, tỷ lệ người dân không đáp ứng nhu cầu thực hiện kế hoạch hóa gia đình đã giảm từ 13% xuống còn 9% so với cùng kỳ, theo kết quả cuộc khảo sát.
Chính phủ Ấn Độ có thể nhìn thấy những con số tích cực trên phần nào đến từ hiệu quả các biện pháp tuyên truyền tránh thai và kế hoạch hóa gia đình. Nước này đã nỗ lực thực hiện các chương trình kế hoạch hóa gia đình từ năm 2016 tập trung vào 146 quận thuộc năm bang của Ấn Độ có tỷ lệ sinh cao nhất. Tỷ lệ sinh là không đồng đều trên khắp Ấn Độ. Cuộc khảo sát cũng cho thấy phụ nữ ở bang Bihar, miền Đông nước này, trung bình mỗi người có ba con.
Ngoài giáo dục và sử dụng biện pháp tránh thai, việc cải thiện chăm sóc sức khỏe trước khi sinh và sau khi sinh, nhiều ca sinh ở bệnh viện hơn và tỷ lệ tiêm chủng cao hơn ngăn các bệnh phổ biến ở trẻ em cũng được cho là đã giúp giảm tổng tỷ lệ sinh của Ấn Độ. Bên cạnh đó, việc nhận thức và quyền lợi của phụ nữ ngày càng được nâng cao cũng góp phần vào kết quả trên khi ngày càng có nhiều người kết hôn ở độ tuổi muộn hơn.
Giáo sư K. Srinath Reddy, chủ tịch Tổ chức Y tế công cộng của Ấn Độ, cho biết: "Tất nhiên, Ấn Độ vẫn đang vượt qua Trung Quốc, như đã được dự đoán từ lâu, để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới trong khoảng thời gian từ 2024-2028, nhưng lúc này nó sẽ bị lâu hơn một chút".
Bài toán lâu dài về y tế
Trái ngược với xã hội già hóa của Trung Quốc, dân số Ấn Độ có xu hướng trẻ hơn, với khoảng 30% người dân ở độ tuổi 10 - 24. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dân số đều nhất trí rằng, dựa theo kết quả khảo sát, tỷ lệ nhân khẩu học thuận lợi ở Ấn Độ sẽ không kéo dài mãi mãi, có lẽ chỉ còn hai thập kỷ nữa để đất nước có thể tận dụng để phát triển.
Theo bà Muttreja: "Tỷ lệ dân số này sẽ chỉ có lợi nếu chúng tôi cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục và đào tạo kỹ năng tốt cho hàng triệu thanh niên Ấn Độ, nếu không, họ sẽ không thể đóng góp hiệu quả hay thậm chí không có kỹ năng làm việc. Khi số lượng người già tăng lên, để hỗ trợ những người già đi, chúng ta phải đầu tư rất nhiều vào những người trẻ tuổi."
Đề cập đến tỷ lệ thiếu máu đáng lo ngại ở những người trẻ tuổi, một chỉ số cho thấy tình trạng dinh dưỡng kém và sức khỏe kém, Reddy thuộc Tổ chức Y tế Công cộng của Ấn Độ cho biết dinh dưỡng cũng rất quan trọng. "Cuộc khảo sát cho thấy 67% trẻ em dưới 5 tuổi và 59% trẻ em gái từ 15-19 tuổi bị thiếu máu. Điều này phải được giải quyết", ông nói.
