(Tổ Quốc) - Người Kurd Syria đang vang lên hồi chuông báo động bởi quyết định của Hoa Kỳ rời khỏi nước này.
Các nhà lãnh đạo người Kurd ở phía bắc Syria đang hối thúc Nga và đồng minh Damascus của họ phái lực lượng để bảo vệ khu vực biên giới này khỏi mối đe dọa tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ.
Lời kêu gọi của họ về việc đưa lực lượng chính phủ Syria trở lại biên giới, nơi các chiến binh người Kurd đã nắm giữ trong nhiều năm, cho thấy chiều sâu của cuộc khủng hoảng tại đây sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đột ngột quyết định rút quân.
Mặc dù có rất ít thay đổi trên thực địa - lực lượng Hoa Kỳ vẫn được triển khai và ông Trump nói rằng việc rút quân sẽ diễn ra chậm, nhưng các quan chức người Kurd đang tìm các chiến lược bảo vệ khu vực của họ khỏi Thổ Nhĩ Kỳ trước khi Hoa Kỳ rời đi.
Các cuộc nói chuyện với Damascus và Moscow dường như đang là trọng tâm của giới lãnh đạo người Kurd. Nỗi sợ hãi tồi tệ nhất của họ là việc Thổ Nhĩ Kỳ mở chiến dịch tấn công – như điều đã từng làm tại thành phố Afrin ở phía tây bắc Syria vào đầu năm nay.
Họ cũng đang cố gắng thuyết phục các nước phương Tây khác lấp đầy khoảng trống tại Syria khi Washington rút khoảng 2.000 binh sĩ -mà sự hiện diện của họ ở miền bắc và miền đông Syria đã ngăn cản Thổ Nhĩ Kỳ cho đến nay.
Các vùng lãnh thổ rơi vào nguy cơ này chiếm khoảng một phần tư Syria, phần lớn nằm ở phía đông sông Euphrates, do Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) kiểm soát, nhóm có phần lớn đến từ YPG người Kurd. Khu vực này giáp với Iraq ở phía đông và bao gồm ba thành phố lớn - Qamishli, Hasaka và Raqqa.
Lực lượng SDF đang gặp nhiều khó khăn với việc Mỹ ra đi. (Nguồn: Reuters)
SDF đã từng là đối tác chính của Mỹ tại Syria trong cuộc chiến với Nhà nước Hồi giáo, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ coi các tay súng YPG là một mối đe dọa và từng tuyên bố sẽ nghiền nát họ.
Các thủ lĩnh từ miền bắc Syria, những người đã tới Moscow vào tuần trước, sẽ sớm thực hiện một chuyến đi khác, với hy vọng Nga sẽ thúc đẩy Damascus thực hiện nghĩa vụ chủ quyền của mình, chính trị gia hàng đầu người Kurd Aldar Xelil nói với Reuters.
Xelil, một kiến trúc sư về các kế hoạch tự trị ở miền bắc Syria cho biết, sự liên hệ của chúng tôi với Nga và chính quyền là để tìm kiếm các cơ chế rõ ràng trong việc bảo vệ vùng biên giới phía bắc. Chúng tôi muốn Nga đóng một vai trò quan trọng để đạt được sự ổn định.
Mối đe dọa IS
Tổng thống Bashar al-Assad, giành được quyền kiểm soát phần lớn lãnh thổ Syria với sự giúp đỡ từ các đồng minh Iran và Nga, đã tuyên bố sẽ tái nắm giữ những vùng lãnh thổ trong tay SDF. Khu vực này, giàu dầu mỏ, tài nguyên nước và đất nông nghiệp, được coi là quan trọng đối với công cuộc tái thiết Syria.
Mặc dù quyền tự trị mà SDF tìm kiếm là bất đồng với Damascus, nhưng lực lượng người Kurd phần lớn đã tránh được xung đột trực tiếp với chính phủ Syria trong suốt cuộc xung đột, đôi khi còn cùng chiến đấu với kẻ thù chung. Họ đã tổ chức các cuộc đàm phán chính trị vào mùa hè này nhưng kết quả chưa đi đến đâu.
Nhưng với vị thế đàm phán của họ đang bị suy yếu nghiêm trọng do động thái của Trump. Do đó, chính quyền người Kurd có thể đang chạy đua với thời gian để tìm kiếm một thỏa thuận khi Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa sẽ tiến hành tấn công họ.
Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG là cánh tay nối dài của phong trào người Kurd PKK – nằm ngoài vòng pháp luật và vẫn tiến hành cuộc nổi dậy 34 năm qua ở miền đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara đã tập hợp một số nhóm nổi dậy Syria và tiến hành cuộc chiến ủy nhiệm chống lại YPG ở miền bắc.
Lo sợ thông báo của Mỹ có thể mở đường cho cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ, SDF cảnh báo rằng mối đe dọa từ IS vẫn đang hiện hữu. Nhóm này đã cảnh báo các quốc gia châu Âu rằng các chiến binh thánh chiến IS nước ngoài trong các nhà tù của họ có thể trốn thoát và quay trở lại để tấn công quê hương.
Để tránh một cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ, chúng tôi đang thảo luận về nhiều lựa chọn khác nhau… Chúng tôi đã có liên hệ với Nga, Pháp và các nước Liên minh châu Âu để xin giúp đỡ, theo Badran Jia Kurd – một quan chức người Kurd cấp cao đã đến Moscow tuần trước để đối thoại với các quan chức ngoại giao Nga.
Đây là trách nhiệm của chính phủ Syria trong việc bảo vệ biên giới của khu vực này và điều này đang được thảo luận, ông nói với Reuters.
Câu hỏi về tiến trình chính trị
Về cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào Afrin hồi đầu năm nay, SDF cảm thấy thất vọng bởi Nga, từng cho rằng họ đã được đảm bảo về việc Ankara sẽ không tấn công khu vực.
Phiến quân Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn cho biết họ đã được huy động để tiến hành cuộc tấn công tiếp theo, với mục tiêu đầu tiên là thị trấn Manbij.
Lực lượng Hoa Kỳ vẫn đang tuần tra gần Manbij và cho đến nay không có gì thay đổi, theo Sharfan Darwish, phát ngôn viên của Hội đồng quân sự Manbij –một đồng minh của SDF, hiện đang nắm quyền tại thị trấn. Nhưng trong sự phối hợp với hội đồng, chính phủ Damacus và Nga đã cử lực lượng tới gần thị trấn này hôm thứ ba, ông nói.
Chính trị gia người Kurd Syria hàng đầu Ilham Ahmed, đã hội đàm với Damascus hồi đầu năm nay, cho biết các liên hệ với chính quyền Syria chưa bao giờ dừng lại.
Hiện tại, chúng tôi đang trong giai đoạn khởi động một sáng kiến mới, bà ấy đã nói với một cuộc họp ở Raqqa vào thứ Tư. Chúng tôi sẽ cố gắng bằng mọi cách để gây áp lực lên chế độ để thực hiện một cuộc dàn xếp chính trị để chúng tôi giữ gìn phẩm giá của công dân Syria.
