Im lặng "đáng sợ" Triều Tiên đẩy cuộc tranh đua với thời gian của phương Tây tới bờ vực đổ vỡ?

Reuters đưa tin, một loạt các hoạt động ngoại giao cường độ cao hướng tới việc nối lại liên lạc với Triều Tiên trước hạn chót cuối năm mà quốc gia châu Á đưa ra, đã vấp phải sự im lặng "sắt đá" từ Bình Nhưỡng.

Hôm thứ sáu (20/12), đặc phái viên đặc biệt của Mỹ về Triều Tiên Stephen Biegun đã rời Bắc Kinh sau các cuộc gặp gỡ với giới chức cấp cao Trung Quốc. Trước đó trong tuần ông Biegun cũng đã có mặt và thảo luận với các đồng cấp tại Seoul và Tokyo.

Hiện chưa rõ liệu ông Biegun đã có bất kỳ liên hệ "sau màn" nào với các quan chức Triều Tiên tại Bắc Kinh hay không, nhưng những lời kêu gọi của ông về một vòng đàm phán mới vẫn chưa nhận được hồi đáp công khai từ phía Bình Nhưỡng.

Chuyến công du của đặc phái viên Mỹ tới Trung Quốc diễn ra sau khi Bắc Kinh và Moscow đã cùng đề xuất một nghị quyết lên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về khả năng dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên, nhằm phá vỡ thế bế tắc trong đàm phán.

Tuần tới, các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản dự kiến có cuộc gặp tại Trung Quốc. Triều Tiên chắc chắn sẽ là một vấn đề nóng trong chương trình nghị sự.

"Việc chưa nhận được bất kỳ thông báo nào từ giới chức ngoại giao cấp cao Triều Tiên trong tuần này khá là đáng sợ", Jenny Town, một biên tập viên tại trang web chuyên về Triều Tiên 38North viết trên Twitter. "Sự im lặng, thậm chí ngay cả sau bài phát biểu của Biegun tại Seoul khiến tôi lo ngại".

Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã đặt ra cho Mỹ thời hạn là cuối năm nay để đề xuất các nhượng bộ mới trên bàn đàm phán về kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên và giảm căng thẳng giữa hai nước. Bình Nhưỡng tuyên bố, Mỹ là bên quyết định "món quà Giáng sinh" sẽ nhận được trong năm nay là gì. Tuy nhiên, các chi tiết cụ thể hơn không được Triều Tiên tiết lộ.

Viễn cảnh về một năm 2020 với sự quay trở lại của tình trạng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên cũng như các cuộc thử nghiệm tên lửa hoặc hạt nhân từ Bình Nhưỡng, đã khiến các chính trị gia, nhà ngoại giao và chuyên gia phân tích trên thế giới không ngừng tranh cãi về những biện pháp ngoại giao sau "cứu vãn" khi các cuộc họp thượng đỉnh Mỹ-Triều trong hai năm qua không tạo ra được đột phá.

Hồi giữa tuần, bốn thượng nghị sỹ Đảng Dân chủ đã viết một lá thư gửi Tổng thống Donald Trump, trong đó cho rằng, các nỗ lực của Washington nhằm gây dựng hòa bình trên bán đảo và phi hạt nhân hóa Triều Tiên "đã bị ngưng trệ và đang trên bờ vực thất bại".

"Chúng tôi nhắc lại hy vọng của mình là ông [tổng thống] sẽ thực hiện một kế hoạch ngoại giao nghiêm túc trước khi quá muộn", nhóm nghị sỹ viết.

"Kế hoạch tốt nhất"

Lá thư trên cũng kêu gọi chính quyền tìm kiếm một thỏa thuận tạm thời giúp đóng băng và hạn chế một số chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Triều Tiên, đồng thời thu hẹp áp lực trừng phạt.

"Trong khi đồng ý là một hiệp định như vậy đương nhiên chỉ là bước đầu trong một quá trình lâu dài, nó vẫn sẽ là một nỗ lực quan trọng nhằm tạo ra một tiến trình ngoại giao thực sự và kéo dài", lá thư nhấn mạnh.

Hôm thứ hai (16/12), Trung Quốc và Nga đã đệ trình lên Hội đồng Bảo an một kế hoạch gỡ bỏ một số trừng phạt đối với Triều Tiên về xuất khẩu và công nhân nước ngoài. Các quan chức Trung Quốc gọi đây là "kế hoạch tốt nhất trong tình huống hiện tại có thể giúp giải quyết được tình thế khó khăn".

Mỹ từng tuyên bố sẽ phản đối bất kỳ khả năng dỡ bỏ trừng phạt nào ở thời điểm hiện tại, nhưng cùng lúc, Washington cũng ra tín hiệu sẵn lòng linh hoạt trong đàm phán.

Trong khi đó, các nhà phân tích tại Quỹ Quốc phòng của các nền Dân chủ - một tổ chức tư vấn chính sách tại Washington thường ủng hộ các lập trường cứng rắn trước Triều Tiên và Iran, đã kêu gọi chính quyền Trump thực hiện chiến dịch "gây sức ép tối đa 2.0". Theo tổ chức này, Washington nên gia tăng trừng phạt, tiến hành các hoạt động tấn công mạng nhằm vào Triều Tiên và thực hiện một chiến dịch thông tin "khiêu chiến" chống lại quốc gia châu Á.

Tháng trước, một nghiên cứu do các nhà hoạt động hòa bình thuộc tổ chức "Hòa bình Triều Tiên ngay bây giờ" chỉ ra, lệnh trừng phạt ảnh hưởng không đồng đều lên những khu vực dân số dễ bị tổn thương tại Triều Tiên. Họ đề nghị dỡ bỏ tất cả các lệnh trừng phạt có thể vi phạm luật pháp quốc tế và phá hoại nhân quyền mà Bình Nhưỡng đang phải gánh chịu.

Căng thẳng quân sự

Những tuần gần đây còn chứng kiến một số quan chức Mỹ và Triều Tiên đề cập tới khả năng sử dụng hành động quân sự.

Hồi đầu tháng, Tổng thống Trump khiến Bình Nhưỡng tức giận khi nói Mỹ có thể sử dụng sức mạnh quân sự "nếu chúng tôi phải làm vậy".

Những phát biểu như trên đã khiến người đứng đầu quân đội Triều Tiên lên tiếng cảnh báo rằng, Bình Nhưỡng sẽ "tiến hành các hành động đáp trả ở bất kỳ mức độ nào".

Trong năm 2019, Triều Tiên đã tiến hành nhiều vụ thử tên lửa tầm ngắn. Trong tuần này, người đứng đầu không lực Mỹ tại Thái Bình Dương cho hay, ông nghi ngờ "món quà Giáng sinh" của Triều Tiên có thể là "một số loại tên lửa tầm xa".

Phát biểu trước báo giới hôm thứ ba (17/12) tại Washington, Tướng Charles Brown nói, quân đội Mỹ có thể "phản ứng cực nhanh và sẵn sàng sử dụng các lựa chọn" từng được phát triển trong thời kỳ căng thẳng lên cao năm 2017.

"Nếu các nỗ lực ngoại giao bị đổ vỡ, chúng ta phải sẵn sàng… chúng tôi đã nghĩ từ trước rồi", ông khẳng định.