(Tổ Quốc) - Hé lộ kế hoạch hòa bình Nga-Ukraine mang đến nhiều phản ứng lo lắng đối với người trong và ngoài cuộc.
Bản kế hoạch “bí mật”
Một tuần trước khi ông Michael T.Flynn từ chức, một kế hoạch xóa bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga gửi đến Nhà Trắng.
Ông Flynn từ chức vì lý do thỏa thuận riêng với Đại sứ Nga xung quanh vấn đề áp lệnh trừng phạt của Mỹ với Nga. Tuy nhiên, đề xuất lần này xoay quanh kế hoạch hòa bình cho Ukraine và Nga. Luật sư của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Michael Cohen, đã trao tận tay “kế hoạch” hòa bình vấn đề Nga-Ukraine cho cựu cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Michael T. Flynn trước khi ông từ chức vào tuần trước.
Đề xuất được soạn thảo bởi ông Michael Cohen - cố vấn đặc biệt của Tập đoàn Trump Organization và Felix Sater - một nhà phát triển bất động sản Nga-Mỹ từng giúp tập đoàn này tìm kiếm các thỏa thuận với Nga. Ngoài ra, nghị sĩ Ukraine Andrii V. Artemenko cũng tham gia soạn thảo đề xuất.
Theo các điều tra từ cơ quan tình báo quốc gia Mỹ FBI và Quốc hội, thời gian các cố vấn của ông Trump có quan hệ với Nga thì ông Trump liên tục thể hiện thái độ tán dương Tổng thống Putin và mong muốn thúc đẩy quan hệ đồng minh Nga-Mỹ.
Kế hoạch lần này được xem như một hồi chuông cảnh báo bởi thiên về quyền lợi nước Nga.
Các nhà ngoại giao cho rằng, mục tiêu của Nga đơn giản chỉ là giúp giải quyết cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm qua và đã gây tổn thất khoảng 10.000 nhân mạng.
“Ai chẳng muốn góp phần mang lại hòa bình? ông Cohen nói trên tờ New York Times.
Tuy nhiên, bản đề xuất trên thực tế không chỉ dừng lại ở kế hoạch hòa bình mà còn bao gồm cả thông tin có thể được sử dụng để đe dọa Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko.
Một nhà làm luật Ukraine Andrii V. Artemenk tuyên bố rằng, có bằng chứng danh sách “các công ty” và “các hoạt động chuyển tiền” có thể dùng buộc tội Tổng thống Ukraine Poroshenko. Ông Artemenko xác nhận ông đã nhận các thông tin này từ quan chức cao cấp của ông Putin.
“Rất nhiều người sẽ cho rằng tôi là một gián điệp của Nga, Mỹ hoặc thành viên của CIA. Tuy nhiên, đâu là cách giải quyết tốt nhất cho quan hệ các nước nếu chúng tôi không nói ra điều này?”, ông Artemenko nói thêm.
Phản ứng ra sao?
Cuộc họp an ninh tại Munich hôm 20/2, ông Poroshenko đã phản đối gay gắt điều này và các chuyên gia Mỹ cho rằng, sự việc đã gây ảnh hưởng đến sự thống nhất của Ukraine.
Bởi những tín nhiệm của ông Trump đối với Putin, John Herbst – cựu đại sứ Mỹ đối tại Ukraine cho hay: “Tôi lo sợ rằng Tổng thống mới Trump sẽ thúc đẩy các thay đổi quan hệ với Nga về Ukraine”.
Ông Cohen, 50 tuổi, là một trong vài đồng sự của Trump có sự giám sát kỹ lưỡng của FBI về mối liên hệ với Nga. Và ông Cohen liên tục từ chối các cáo buộc liên quan đến việc kết nối “bất hợp pháp” với Nga.
Ông Cohen sống cách đó 2 dãy nhà, là luật sư đã gia nhập Tổ chức Trump vào năm 2007. Với vai trò cố vấn đặc biệt, ông này đã thực hiện nhiều hợp đồng quan trọng, bao gồm vụ thầu xây dựng Tháp Trump ở Georgia và được xem là người tin cẩn của ông Trump khi cần giải quyết những vấn đề quan trọng.
Theo FBI, ông Cohen đã gặp đại diện Nga tại Prague trong bầu cử Tổng thống để thảo luận về các vấn đề tấn công mạng Đảng dân chủ. Các quan chức Nga khẳng định lại trên New York Times rằng, họ chưa từng gặp ông Cohen. Ông Cohen cũng nhấn mạnh, ông chưa từng đến Prague trước đó. Luật sư của ông Trump cho hay, rõ ràng là hồ sơ trên đã bị ngụy tạo nhằm gây bất lợi cho Nhà Trắng.
Ông Cohen và ông Sater cho biết vẫn chưa đề cập với ông Trump về đề xuất trên, và bản thân họ cũng chưa từng có kinh nghiệm trong lĩnh vực chính sách ngoại giao.
Trong khi không rõ ràng liệu Nhà Trắng có tiếp nhận đề xuất này hay không, Đại sứ Ukraine tại Mỹ Valeriy Chaly cho rằng, ông Artemenko “không có tư cách nhân danh Ukraine đệ trình bất cứ kế hoạch hòa bình nào cho các chính phủ nước ngoài, bao gồm chính quyền Mỹ”.
Phản ứng trước điều này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố đề xuất của ông Artemenko là nực cười. “Làm gì có chuyện Nga phải thuê lại khu vực của chính mình?”, ông này nói.
“Điều duy nhất mà Ukraine có thể giải quyết là không bắt buộc thông qua Hiệp ước hòa bình Minsk”, ông Dmitry Peskov nhấn mạnh.
(Theo nytimes&reuters)