(Tổ Quốc) - Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ có chuyến thăm Nga trong tuần sau giữa các căng thẳng giữa Mỹ và Nga chưa được gỡ rối.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đến Nga
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo dự định có chuyến thăm Nga theo kế hoạch chưa được thông báo trước nhằm thúc đẩy cải thiện quan hệ giữa hai bên trong bối cảnh căng thẳng hai nước vẫn tiếp tục.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: AFP
Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 14/5 tại khu nghỉ dưỡng Biển Đen - Sochi và được xem là cuộc gặp gỡ cấp cao nhất của Mỹ với nhà lãnh đạo Nga kể từ thượng đỉnh tháng Bảy năm ngoái tại Helsinki.
Chuyến thăm của nhà ngoại giao đứng đầu Mỹ - Mike Pompeo diễn ra chưa đầy hai tháng sau khi kết thúc cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Muller liên quan đến bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 cùng với các cáo buộc Nga liên quan.
Sau khi mất hai năm đầu tiên trong nhiệm kỳ Tổng thống Mỹ liên quan đến các cáo buộc Moscow trong bầu cử Nga, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dành một tiếng điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào ngày 3/5. Các tín hiệu điện đàm được đánh giá là cuộc nói chuyện tích cực.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, Tổng thống Vladimir Putin đã cam kết với ông rằng Nga không hề liên quan đến tình hình Venezuela. Quan điểm này hoàn toàn đối lập với các lập trường của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompoe và các quan chức cấp cao khác.
Vấn đề của Venezuela liên tục nóng trong thời gian gần đây khiến cho Mỹ và Nga có phần căng thẳng. Các vấn đề khác bao gồm chiến tranh Syria, cam kết kiểm soát vũ khí và vấn đề xung đột Ukraine cũng là các tâm điểm cho mâu thuẫn và xung đột giữa Nga với Mỹ và cả phương Tây.
Ông Jonathan Katz,cựu quan chức cấp cao của Mỹ về các vấn đề Trung Âu và Đông Âu tin tưởng rằng, Nga đang quan sát xem liệu kết thúc điều tra của Công tố viên đặc biệt Mueller sẽ có thể bắt đầu kỷ nguyên mới với Tổng thống Trump và Mỹ. Quan hệ giữa Washington và Moscow có thể tiếp tục tiến triển trong thời gian tới sau các căng thẳng đằng đẵng và chưa có hướng giải quyết.
"Tôi cho rằng, đây là điều Moscow muốn thử xem liệu sẽ có lộ trình mới cho quan hệ với Washington hay không sau khi vụ điều tra liên quan đến Công tố viên đặc biệt Muller kết thúc", ông Katz – nhà nghiên cứu cấp cao tại The German Marshall Fund of the United Statescho biết.
Các quan chức Mỹ và Ngoại trưởng Mike Pompeo trong thời gian dài liên tục giữ lập trường cứng rắn với Nga giữa các cáo buộc liên quan đến bầu cử Mỹ cũng như các vấn đề nổi cộm thế giới, trong đó có vấn đề sáp nhập Crimea năm 2014.
Tiến trình tìm kiếm nỗ lực kiểm soát vũ khí
Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Ngoại trưởng Mike Pompeo sẽ gặp gỡ Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov lần thứ hai trong nhiều tuần và sẽ thúc đẩy tiến trình mới cho nỗ lực kiểm soát vũ khí hạt nhân.
Hiệp định New START nhằm kiểm soát số lượng đầu đạn hạt nhân dự kiến có thể hết hạn vào năm 2021 và Tổng thống Trump kêu gọi Trung Quốc có thể tham gia tiếp theo trong tiến trình tìm kiếm nỗ lực mới cho việc kiểm soát vũ khí.
Hiệp ước New START năm 2011, thỏa thuận kiểm soát vũ khí Mỹ-Nga nhằm hạn chế vũ khí hạt nhân chiến lược kéo dài tới tháng 2/2021. Tuy nhiên, thỏa thuận có thể kéo dài trong 5 năm nếu cả hai nước chấp nhận.
Mà không có thỏa thuận hạt nhân, điều đó khó có thể kiềm chế việc phát triển mở rộng các loại vũ khí của các quốc gia trên thế giới. Tổng thống Trump cũng nhắc đến chi phí duy trì kho hạt nhân của Mỹ và xem đây là nhân tố ảnh hưởng nhằm hạn chế việc triển khai vũ khí.
Mặc dù Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết, các mục tiêu có thể quá lạc quan. Một hiệp ước khác, bao gồm Hiệp ước các lực lượng hạt nhân tầm trung đã sụp đổ, cùng với các cáo buộc của Mỹ cho rằng hệ thống tên lửa mới của Nga vi phạm hiệp ước.
Bất chấp các căng thẳng leo thang về các vấn đề nóng toàn cầu, quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ - ông Pompeo cũng cho biết, Nga và Mỹ đã liên tục phát triển mối quan hệ "mang tính chất xây dựng" về vấn đề Afghanistan và Triều Tiên.
"Đây là lợi ích của chúng tôi để có mối quan hệ tốt hơn với Nga", quan chức này nói với phòng viên trong điều kiện giấu tên.
"Nơi nào chúng ta quan tâm, chúng ta cũng cần phải nâng cao tinh thần, thu hẹp sự khác biệt và tìm thấy điểm chung nhằm thúc đẩy hợp tác bảo vệ và phát triển lợi ích hai bên", quan chức này cho biết.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ thời cựu Tổng thống Barack Obama - Victoria Nulandbày tỏ nghi ngờ cho hi vọng cho quan hệ tốt hơn giữa Nga và Mỹ trong thời điểm hiện tại.
Bà Victoria Nulandcho rằng, việc thiếu sự đồng nhất và hợp tác tại Mỹ có thể là rào cản cho quan hệ với Nga trong thời gian tới.
"Những gì chúng ta không biết, nhưng gì chúng ta phải tiếp tục thử là liệu Tổng thống Nga Vlamir Putin có thực sự muốn cải thiện quan hệ với Mỹ hay không. Điều đó có thể tốt về tín hiệu cải thiện nhưng có thể vẫn còn là quá trình dài mới cho quan hệ của Washington và Moscow", bà Victoria Nulandnhấn mạnh.
