(Tổ Quốc) - Cạnh tranh chiến lược diễn ra trên nhiều lĩnh vực từ chính trị, quân sự, sang máy tính lưỡng tử.
Cạnh tranh chiến lược diễn ra trên nhiều lĩnh vực từ chính trị, quân sự, sang máy tính lưỡng tử.
Cục diện ở Trung Đông hậu IS trở nên bát nháo
Mối đe dọa chung của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) cơ bản bị đánh bại tại Iraq và Syria, kết thúc cục diện 2.0. Mâu thuẫn chủ đạo tại Trung Đông biến động dẫn tới các tập hợp lực lượng mới. Tổng thống Assad của Syria củng cố quyền lực. Dòng Shiite chiếm thế thượng phong tại Iraq và Syria, do đó mở rộng ảnh hưởng của Iran. Ảrập Xêút - quốc gia có ảnh hưởng lớn nhất của dòng Sunni lo ngại. Thế mới diễn ra hàng loạt sự kiện như Ảrập Xêút cắt quan hệ ngoại giao với Qatar, Thủ tướng Liban từ chức, quan hệ Ảrập Xêút và Iran xấu toàn diện, cuộc nội chiến Yemen kéo dài, xung đột cục bộ Israel-Iran tại Syria, Liban…
 ran vừa thử thành công tên lửa đạn đạo tầm bắn 2000 km làm tăng mối lo ngại về sức mạnh quyền lực ở Trung Đông. |
Cục diện 3.0 được Mỹ và Israel kích hoạt lợi dụng mâu thuẫn các tập đoàn tôn giáo sắc tộc ở Trung Đông, thực hiện chia để trị. Nga “ném đá xuống giếng”, Thổ Nhĩ Kỳ tìm cách đàn áp sắc tộc Kurd, chính quyền Trump ủng hộ Israel chèn ép Palestine…
Cuộc đối đầu vũ khí hạt nhân bán đảo Triều Tiên tiếp tục bế tắc
Triều Tiên tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện kho vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo, thực hiện các vụ thử có tính khiêu khích, gây căng thẳng ở khu vực Đông Bắc Á. Tuy nhiên, tình hình căng thẳng ở khu vực này không phải chỉ do một mình Triều Tiên gây ra. Chính quyền Trump thực hiện uy hiếp đối đầu. Trung Quốc và Nga thực hiện chính sách hai mặt. Hàn Quốc là bên chịu sự uy hiếp trực tiếp từ phía Triều Tiên, thường phải sống “bên miệng hố chiến tranh”. Chủ trương hòa dịu với miền Bắc của Tổng thống Moon Jae-in chỉ tạm thời hòa hoãn cuộc xung đột. Ngoại giao thể thao Thế vận hội mùa Đông chưa rõ có tạo ra được đột phá cho việc giải quyết cuộc khủng hoảng hay không, hay chỉ là rơi vào trò li gián của Bình Nhưỡng đối với quan hệ Hàn-Mỹ? Triều Tiên khó mà duy trì sự kiềm chế chiến thuật, các vụ thử vũ khí chiến lược sẽ đẩy lùi bất kỳ nỗ lực hòa giải nào. Mỹ có thể tiếp tục sức ép toàn diện với Triều Tiên – điều này có thể cản trở việc Trung Quốc chìa cành ô liu với Hàn Quốc và Nhật Bản.
Mỹ đối phó Trung Quốc như đối thủ cạnh tranh chiến lược hàng đầu
Ngoại giao kiểu mới mà Bắc Kinh tiến hành với Mỹ dưới thời ông Tập Cận Bình đã thất bại trong năm 2017 khi chính quyền Washingon thực hiện chủ trương nước Mỹ trên hết và tìm cách vạch ra giới hạn đối với đầu tư Trung Quốc vào Mỹ và đánh thuế đối với một số sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc. Mỹ đã từ bỏ việc sử dụng chính sách “can dự” lôi kéo Trung Quốc, triển khai cách tiếp cận mới xem Trung Quốc như đối thủ cạnh tranh chiến lược số 1.
 Năm 2018 sẽ có nhiều vụ áp thuế vào các hàng xuất khẩu giữa Mỹ và Trung Quốc. |
Ông Trump phát biểu “Trung Quốc thông qua thương mại đã cướp bóc nước Mỹ theo cách chưa từng có trong lịch sử”. Một số mặt hàng chủ lực của Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ có thể sẽ bị áp thuế quan theo hạn ngạch, như các loại pin mặt trời, máy giặt, nhôm thép. Trung Quốc sẽ trả đũa bằng việc đánh thuế cao các mặt hàng nông sản của Mỹ xuất khẩu vào Trung Quốc. Ép nhau nhưng không để quan hệ đổ vỡ, Mỹ ép Trung Quốc để Trung Quốc phải nhượng bộ về kinh tế thương mại và hợp tác hơn nữa trong việc kiềm chế Triều Tiên. Nhưng ép được đến đâu không phải chỉ nhờ nói giỏi, mà phụ thuộc vào tương quan lực lượng. Trung Quốc đã đủ mạnh để từ bỏ chủ trương “dấu mình chờ thời”, bước vào “tích cực thể hiện”.
Quan hệ Mỹ với Nga càng thêm lùm xùm
Cuộc điều tra ở Mỹ liên quan tới Nga đạt tiến triển lớn; cựu cố vấn an ninh quốc gia Flynn đã nhận tội; mũi nhọn điều tra đang hướng tới các nhân vật thân cận của Tổng thống Trump. Cho tới nay, các bằng chứng chưa đủ đề chống lại cá nhân Tổng thống Trump. Trừ phi đảng Cộng hòa mất đa số tại Hạ nghị viện trong cuộc bầu cử tháng 11/2018, ngành lập pháp khó tiến hành luận tội tổng thống. Vì vậy, cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ sắp tới trở thành biến số lớn nhất trên chính trường Mỹ năm 2018. Dù ông Trump từng có cảm tình với ông Putin và muốn cải thiện quan hệ Mỹ-Nga, nhưng tình thế chính trị ở Mỹ đã phát triển bất lợi cho mối quan hệ này. Ngày 16/2, văn phòng của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller và hội động thẩm phán liên bang đã buộc tội 13 công dân cùng 3 thực thể Nga can thiệp vào các cuộc bầu cử và tiến trình chính trị của Mỹ. Thêm vào đó, chính quyền Trump xác định Nga là đối thủ cạnh tranh chiến lược; các con đường thỏa hiệp đã bị bịt kín.
Tranh giành “bá quyền lượng tử” ai chiếm ngôi đầu?
Vấn đề mật mã trong các lĩnh vực quốc phòng, tiền tệ nếu dùng hệ máy tính hiện nay thì phải cần hàng trăm năm mới giải mã được, nếu các máy tính lượng tử ra đời thì chỉ cần 01 giây để xử lý chúng. “Bá quyền lượng tử” sẽ thuộc về quốc gia nào chế tạo được máy tính lượng tử vượt qua được máy tính hiện nay và thao tác được khoảng 50 đơn vị lượng tử. Trong năm 2018 sẽ có nhiều đột phá trong lĩnh vực này. Các nhà khoa học Mỹ và Trung Quốc đã đạt được một số thành quả quan trọng. Ngôi vị “bá quyền” trên lĩnh vực này trở thành một tiêu chí của cạnh tranh sức mạnh quốc gia./.
