Nghệ thuật thêu ghép vải - nét văn hoá độc đáo của dân tộc H'Mông trắng

Hoạt động được tổ chức nhằm giới thiệu cho công chúng, đặc biệt các tín đồ đam mê nghệ thuật sản xuất hàng thủ công truyền thống những kỹ thuật thêu ghép vải truyền thống độc đáo của người H'Mông trắng. Qua đó, góp phần bảo tổn và phát triển những giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Sự kiện có sự tham gia của nghệ nhân Sùng Thị Xé cùng con gái là Hầu Thị Dài.

Chia sẻ về hoạt động, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Craft link Trần Tuyết Lan cho biết: "Craft link là một tổ chức phi lợi nhuận và công bằng thương mại, hoạt động với mục đích hỗ trợ các nhóm dân tộc thiểu số, các nhóm khuyết tật và các nhóm làng nghề truyền thống trong việc khôi phục truyền thống văn hoá, phát triển sản xuất hàng thủ công và nhằm cải thiện đời sống kinh tế cho cộng đồng dân tộc thiểu số. Thông qua các buổi trình diễn nghệ thuật được thực hiện bởi chính những người nghệ nhân, chúng tôi mong muốn giới thiệu, quảng bá nghề truyền thống, cũng như nét đẹp văn hóa đặc trưng của đồng bào các dân tộc".

Kỹ thuật thêu ghép vải kiểu trổ thủng là nét đặc trưng của các nhóm dân tộc Hmông trắng, kỹ thuật này được sử dụng để tạo các mảng hoa văn trên cổ áo, tay áo, thắt lưng, địu trẻ em. Ở mỗi địa phương, các mẫu hoa văn cũng như những kỹ thuật thêu lại có sự khác biệt nhưng đều có điểm chung là sự tinh xảo đáng kinh ngạc.

Trên một nền vải dày và sẫm (thường là đen hoặc xanh) người ta đặt một miếng vải trắng, gập cạnh và khâu cố định. Tiếp theo là cắt thủng các đường nét hoa văn. Ở Y Tý, các hoa văn trổ thủng hầu hết có dạng xoắn ốc. Lớp vải trắng này được khâu lược cố định những đường hoa văn bằng các đường chỉ thưa. Sau đó họ khéo léo vén các cạnh rồi khâu bằng các mũi chỉ ngắn, giấu thật kín.

Khi đã viền xong hết các đường hoa văn trổ thủng, họ dùng chỉ màu thêu các đường móc xích đè trên nền hoa văn trắng. Cứ như vậy cho đến khi che phủ hết các phần màu trắng. Để hoàn thiện mảnh thêu, họ còn dùng chỉ trắng khâu các mũi đột nhỏ li ti ở chính giữa các nét của phần nền sẫm còn lộ ra. Màu sắc được ưa chuông nhất ở đây là đỏ, hồng sẫm và xanh lá cây.

Đến tham gia hoạt động, khách tham quan sẽ được trực tiếp trải nghiệm thực hiện các công đoạn của kỹ thuật thêu độc đáo này, dưới sự hướng dẫn tỉ mỉ của chính nghệ nhân Sùng Thị Xé cùng con gái. Qua đó, du khách sẽ được hòa mình vào không gian văn hóa đặc trưng, những câu chuyện thú vị về phong tục, tập quán của đồng bào Mông trắng tại Lào Cai.

Cùng mẹ đến tham gia giới thiệu nghề truyền thống đặc trưng của dân tộc, bạn Hầu Thị Dài chia sẻ: "Tôi cảm thấy rất vui và vinh dự khi được tham gia hoạt động trình diễn giới thiệu văn hóa của dân tộc đến với mọi người. Trong lúc hướng dẫn cho du khách, tôi thấy mọi người đều đón nhận và hứng thú với nghệ thuật này. Chính vì thế, tôi mong các đơn vị sẽ tổ chức thêm nhiều các hoạt động nghệ thuật giống như hôm nay để không chỉ đồng bào dân tộc H'Mông mà tất cả các đồng bào dân tộc khác đều có thể tham gia giới thiệu những nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình".

Lần đầu tiên trải nghiệm nét văn hóa độc đáo của người dân tộc H'mông, du khách người Pháp bà Marion bày tỏ: "Tôi rất vui mừng vì được thử những cái mới, tôi thấy văn hóa Việt Nam đa dạng, rất khác với chúng tôi. Tôi mong muốn sẽ được tìm hiểu nhiều hơn nữa các sản phẩm truyền thống và những văn hóa khác tại Việt Nam".

Sự kiện trình diễn kỹ năng thêu truyền thống của người H'mông trắng ở xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai đã thu hút sự tham gia của rất nhiều bạn trẻ và du khách trong nước và quốc tế./.