Nguồn cơn Tổng thống Trump bất ngờ "đảo ngược" quyết tâm họp G7 hoành tráng tại Nhà Trắng

Một nguồn tin tiết lộ, cuối tuần trước, dường như Nhà Trắng nhận thấy rõ một cuộc họp mặt đối mặt giữa các nguyên thủ G7 trên đất Mỹ vào cuối tháng 6 là gần như bất khả khi, đặc biệt với mong muốn của ông Trump là mời thêm một vài quốc gia khác tham dự thượng đỉnh.

Người trên cũng cho hay, thông báo của Thủ tướng Đức Angela Merkel rằng, bà "không thể xác nhận" có tới hội nghị hay không do những lo ngại về virus corona mới – càng củng cố thêm quyết định của Nhà Trắng.

Phát biểu trên chuyên cơ Air Force One, Tổng thống Trump gọi động thái trì hoãn thượng đỉnh G7 tới tháng 9 là một cách để xem xét lại truyền thống gặp mặt giữa các nhà lãnh đạo của các nền kinh tế hàng đầu thế giới.

"Tôi không cảm thấy G7 đại điện một cách phù hợp cho những gì đang diễn ra trên thế giới. Đó là một nhóm các nước rất lạc hậu", ông Trump nói. Sau đó, các cố vấn của ông biện hộ, ông Trump muốn tìm kiếm một nhóm lớn có thể đảm nhận vai trò đối trọng với Trung Quốc. Mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh đang không ngừng xói mòn đặc biệt sau những tranh cãi song phương liên quan tới đại dịch COVID-19 và Hong Kong.

Mặc dù vây, theo những người thạo tin, những lo ngại về việc các nhà lãnh đạo thế giới trực tiếp tới Mỹ trong khi nước này vẫn áp dụng lệnh cấm đi lại từ châu Âu và đóng cửa biên giới với Canada đối với các trường hợp di chuyển không thiết yếu – là một nguyên nhân chủ chốt khiến ông Trump phải hoãn thượng đỉnh.

Trong một cuộc điện đàm với Tổng thống Trump ngày 30/5, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói, để có thể tiến hành họp trực tiếp mặt đối mặt, toàn bộ đại diện các nước G7 đều phải hiện diện. Tại các hội nghị thượng đỉnh G7 trước đây, ông Macron và bà Merkel luôn thể hiện sự "đồng tâm hiệp lực" với nhau để đấu tranh cho các lợi ích của châu Âu.

Trong tuần vừa qua, ông Trumg từng đề cập tới khả năng mời các nước khác tới tham dự hội nghị. Ý kiến này thậm chí còn tạo ra thách thức về mặt hậu cần lớn hơn nữa so với viễn cảnh một thượng đỉnh chỉ có 7 quốc gia. Nguồn tin ban đầu cho hay, Nga, Hàn Quốc, Australia và Ấn Độ là những nước có thể được mời tới hội nghị năm nay.

"Theo tôi, suy nghĩa của tổng thống là có một số quốc gia đang đối phó với đại dịch một cách rất xuất sắc và sẽ rất có lợi nếu mời họ tới tham dự thượng đỉnh G7, từ đó chúng ta có thể học được một số bài học nào đó", nguồn tin nói. "Tuy nhiên để thực hiện, sẽ cần nhiều thời gian hơn, vì vậy chúng tôi nhắm tới khung thời gian là tháng 9".

Hai ông Trump và Macron được cho là đã nỗ lực rất nhiều để có thể đưa một thượng đỉnh trực tiếp diễn ra vào tháng 6, nhưng một thông báo hồi tháng 5 của nhà lãnh đạo Mỹ rằng, ông muốn đưa các đồng cấp của mình tới Trại David chỉ trong thời gian một tháng – đã khiến các nước rơi vào tình trạng "bối rối".

CNN chỉ ra, các thành viên G7 không nhận được trước thông tin liên quan tới dự định của ông Trump là tổ chức một thượng đỉnh cần phải di chuyển trong bối cảnh các lệnh hạn chế và cách ly vẫn đang được áp dụng.

Thông báo ban đầu của ông Trump đã làm dấy lên những phản ứng hồ nghi từ các nước do họ chờ đợi Mỹ sẽ đưa ra kế hoạch cụ thể về những biện pháp đảm bảo an toàn cho người tham dự hội nghị. Giới chức Nhà Trắng chia sẻ, tổng thống rất nghiêm túc về đề xuất nhưng Washington cũng phải thừa nhận, ý tưởng về một hội nghị như vậy ở thời điểm này có phần quá táo bạo. Thông thường, để tổ chức một hội nghị thượng đỉnh G7 cần có nhiều tháng chuẩn bị nhưng ông Trump lại muốn rút ngắn thời gian xuống còn chỉ trong vòng 1 tháng.

Ban đầu, Trại David được cân nhắc là địa điểm tổ chức; tuy nhiên, các cố vấn đã đổi sang Nhà Trắng vì cho rằng sẽ dễ dàng cho công tác chuẩn bị hơn cũng như thuận lợi trong di chuyển cho các lãnh đạo thế giới.

Tuy nhiên, những câu hỏi về quy mô của các phái đoàn tham dự, hậu cần di chuyển, nơi ở và an ninh – vốn đều yêu cầu rất nghiêm ngặt tại mỗi kỳ thượng đỉnh G7, hiện vẫn chưa được giải đáp thỏa đáng, bên cạnh sự thận trọng trước diễn biến còn phức tạp của đại dịch. Tất cả góp phần dẫn tới quyết định trì hoãn thượng đỉnh ít nhất tới tháng 9 năm nay.

Mặc dù hôm thứ 7, Tổng thống Trump đã đề cập tới khả năng tổ chức thượng đỉnh vào sau cuộc bầu cử tháng 11, nhưng thời điểm đó lại có thể trùng với thượng đỉnh G20 tại Riyadh. G20 là một sự kiện tụ họp lớn hơn của các nền kinh tế thế giới, trong đó có cả Trung Quốc.

Ngoài ra, hiện chưa rõ các nhà lãnh đạo G7 sẽ phản ứng ra sao trước ý tưởng của ông Trump là mời Nga tham dự. Trong những lần tổng thống Mỹ nêu ra ý kiến này trước đây, bà Merkel từng bày tỏ sự kiên quyết phản đối, đặc biệt trong một bữa tối căng thẳng tại hội nghị thượng đỉnh G7 năm ngoái.

Ông Trump muốn hướng tới một nhóm nhiều nước hơn, bao gồm Nga – nhằm tạo nên một thế lực đối trọng với Trung Quốc. Điều này có thể khiến một số nước cảm thấy dễ chấp nhận hơn nếu Moscow xuất hiện tại một kỳ thượng đỉnh G7.