Nhất trí ngừng bắn giữa Nga và Ukraine mở ra tín hiệu lạc quan mới

Thông báo diễn ra sau cuộc họp tại Cung điện Elysee theo cơ chế Normandy – đàm phán 4 bên từ các đại diện Ukraine, Nga, Đức và Pháp nhằm mang đến hòa bình ở đông Ukaine. Cả 4 bên đều ủng hộ tuân thủ không điều kiện về việc ngừng bắn cũng như chấp hành đầy đủ các biện pháp tăng cường lệnh ngừng bắn đã được đưa ra ngày 22/07/2020, bất kể các bất đồng về các chủ đề khác liên quan đến việc thực thi các thỏa thuận Minsk. Cuối cùng, các bên nhất trí sẽ gặp lại nhau sau 2 tuần nữa tại thủ đô Berlin của Đức.

Căng thẳng giữa Moscow và Kyiv leo thang trong nhiều năm nay khi quân đội Nga tiếp tục tăng cường gần biên giới chung của hai nước với cáo buộc Moscow đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công.

Phát biểu sau cuộc họp ngày 26/1, trưởng đoàn đàm phán của Moscow - Dmitry Kozak cho biết lệnh ngừng bắn phải tuân thủ "vô điều kiện" nhưng các vấn đề khác ở miền đông Ukraine vẫn chưa thể giải quyết.

Các quan chức phương Tây đang tiếp tục thúc đẩy giải pháp ngoại giao giảm căng thẳng thông qua việc thực hiện đầy đủ  thỏa thuận Minsk.

Đại diện của phía Nga, ông Dmitry Kozak cũng phát biểu trước báo chí rằng mặc dù các vấn đề liên quan đến miền đông Ukraine vẫn chưa được giải quyết nhưng phía Nga hy vọng các bất đồng giữa các bên sẽ được thu hẹp.

"Chúng tôi đã thống nhất rằng cho dù tồn tại các khác biệt trong quá trình thực thi thỏa thuận Minsk nhưng thỏa thuận ngừng bắn ở Donbass sẽ phải tuân thủ vô điều kiện", ông Kozak nhấn mạnh.

Ông Kozak cũng nói thêm rằng lực lượng vũ trang Ukraine và lực lượng quân sự cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk và Lugansk có nghĩa vụ phải thực hiện thỏa thuận ngừng bắn nêu trên.

Nhà đàm phán Ukraine - Andriy Yermak cho biết tất cả các bên phải ủng hộ lệnh ngừng bắn vĩnh viễn và Ukraine sẵn sàng đàm phán để ngăn chặn chiến tranh cũng như giảm leo thang căng thẳng xung quanh biên giới.

Ông Yermak cho rằng cuộc đàm phán theo cơ chế Normandy lần này đã mang lại tín hiệu rất tích cực và là lần đầu tiên đạt được một thỏa thuận thực chất kể từ cuối năm 2019.

Theo ông Yermak, cuộc đàm phán thực sự quan trọng nhưng không phải dễ dàng. Giữa các bất đồng, các nhà đàm phán vẫn tìm được điểm chung trong nỗ lực tìm hướng giải quyết phù hợp.

"Ukraine vẫn luôn sẵn sàng đàm phán. Với Ukraine, mục tiêu cuối cùng của chúng ta là ngăn chặn chiến tranh và chấm dứt chiến tranh. Vì vậy, ưu tiên hàng đầu vẫn là xoa dịu căng thẳng, giảm leo thang xung quanh biên giới Ukraine", ông Yermak nhấn mạnh.

Các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục trong khoảng hai tuần tới ở Berlin.

Mối quan tâm của Nga về NATO

Theo hãng CNN, khoảng 100.000 quân đội Nga đang tập trung ở biên giới Ukraine bất chấp cảnh báo từ Tổng thống Mỹ Joe Biden và các nhà lãnh đạo châu Âu.

Nga đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc chuẩn bị kế hoạch tấn công vào Ukraine đồng thời cũng phản đối sự ủng hộ của NATO đối với Ukraine. Moscow cho rằng các động thái của NATO gần đây đang làm gia tăng căng thẳng ở sườn phía tây của nước này.

Vào ngày 26/1, theo hãng tin TASS, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga D. Medvedev đã cáo buộc NATO không giữ lời hứa "không mở rộng về phía đông" và cho rằng liên minh này đang đến gần biên giới Nga.

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga D. Medvedev Medvedev cho biết quá trình đàm phán đảm bảo an ninh là cách duy nhất để giải quyết căng thẳng hiện nay giữa Nga, Ukraine và phương Tây.

"Phương Tây đã hứa sẽ không mở rộng NATO nhưng lại không giữ lời hứa", ông Medvedev nói. "Họ nói rằng không cam kết bất kỳ điều gì. Tuy nhiên tất cả chúng ta đều biết rõ ai và khi nào đưa ra các lời hứa như vậy", ông Medvedev nói.

Theo Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga Medvedev, những lời hứa phải thực hiện để tránh gây ra chiến tranh.

"Chính sách mở cửa" của NATO

Khi đàm phán theo cơ chế Normandy được thực hiện vào ngày 26/1 thì Mỹ cũng đã bày tỏ sẽ duy trì lập trường mở đối với vấn đề Ukraine. Trong khi đó, Tổng thống Putin lại đưa ra yêu cầu rằng Mỹ và NATO không được kết nạp Ukraine vào liên minh quốc phòng này.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng từ chối tiết lộ chi tiết cụ thể về các đề xuất của Moscow nhưng cho biết sẽ xem xét về "chính sách mở cửa" của NATO gần đây.

"Chúng tôi muốn khẳng định rõ ràng các nguyên tắc cốt lõi mà Mỹ đã cam kết duy trì và bảo vệ, bao gồm vấn đề toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và quyền của các quốc gia lựa chọn về an ninh và liên minh", ông nói thêm.

Ngoại trưởng Mỹ Blinken cũng cho rằng phản ứng của Mỹ đối với Nga sẽ đi theo một lộ trình ngoại giao nghiêm túc nếu Moscow lựa chọn điều đó.