Nước của Thái Bình Dương và Đại Tây Dương tách biệt hay đang trộn lẫn với nhau?

Một loạt video trên Youtube và TikTok đã thu hút được rất nhiều lượt xem khi quay cảnh lại một đường đường ngăn cách kỳ lạ rạch đôi giữa đại dương, với một bên nước biển sẫm màu trong khi phần còn lại có màu sáng hơn.

Theo Live Science, những 'ranh giới' như vậy thường xuất hiện ở khu vực cửa sông chảy ra biển, hoặc ở gần thềm các sông băng trôi nổi trên đại dương. Tuy nhiên, trong các video được đăng tải trên mạng xã hội, người đăng cho rằng đường ngăn cách là ranh giới giữa Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, đồng thời khẳng định đây là 'bằng chứng' cho thấy nước của hai đại dương không hòa lẫn với nhau.

Bên dưới video, nhiều người xem đã đặt câu hỏi khác nhau. Liệu đường ngăn cách kỳ lạ kia có thực sự tồn tại? Nước biển của Thái Bình Dương và Đại Tây Dương có hòa lẫn với nhau, hay có sự tách biệt rõ ràng?

Theo Nadín Ramírez, nhà hải dương học tại Đại học Concepción ở Chile, câu trả lời là có, khi các vùng nước liên tục trộn lẫn với nhau. Theo đó, nước biển Thái Bình Dương và Đại Tây Dương trộn lẫn với tốc độ khác nhau ở những nơi khác nhau, trong khi biến đổi khí hậu có sự tác động nhất định lên tốc độ này.

Hãy tưởng tượng cảnh bạn đổ kem hòa tan vào một cốc cà phê. Các chất lỏng sẽ trộn đều với nhau, nhưng với tốc độ từ từ. Điều gần tương tự cũng xảy ra trong các video hay hình ảnh thể hiện ranh giới giữa các vùng nước biển khác nhau. Do nước biển ở một bên có thể mặn, sạch hoặc lạnh hơn, những chênh lệch này cần thời gian để trung hòa.

Đương nhiên, tốc độ trung hòa sẽ nhanh hơn dưới sự tác động của gió mạnh và sóng lớn. Nó cũng như việc ta dùng thìa khuấy mạnh cốc cà phê khiến kem hòa tan nhanh hơn trong cốc.

Cũng theo các nhà khoa học, tốc độ hòa trộn của nước biển từ Thái Bình Dương và Đại Tây Dương sẽ diễn ra nhanh hơn ở một số nơi so với những nơi khác. 

Chẳng hạn, hai đại dương gặp nhau gần mũi phía nam của Nam Mỹ, nơi tập hợp của hàng loạt đảo nhỏ. Giữa những hòn đảo đó, dòng hải lưu di chuyển tương đối chậm và Eo biển Magellan là một tuyến đường phổ biến cho tàu thuyền đi qua. Trong Kênh Beagle, nước từ sông băng tan chảy tạo ra các đường giữa nước ngọt và nước mặn, tạo ra khung cảnh trông hơi giống các đường ngăn cách trên biển trong video trên YouTube.

Đáng chú ý, ở khu vực nơi Eo biển Magellan hợp với Đại Tây Dương, xuất hiện một đường ngăn cách mà mắt thường khó nhìn thấy, nhưng các nhà hải dương học có thể phát hiện ra bằng các phép đo.

Trên đồ thị đo đạc, xuất hiện một dải nước màu xanh ở Đại Tây Dương. Trong khi đó, nước biển Thái Bình Dương có màu khác biệt do có nhiều mưa hơn và độ mặn thấp hơn. Nhưng đường ranh giới này chỉ tồn tại trên biển một thời gian, trước khi bị các cơn bão và sóng biển xóa nhòa.

Tại một số khu vực rộng mở giữa Nam Mỹ và Nam Cực, đơn cử như Eo biển Drake – nơi những con sóng có thể cao tới 18m, sự pha trộn của nước biển 2 đại dương lại càng diễn ra mạnh.

Nước biển cũng trộn lẫn trong độ sâu lớn của đại dương. Casimir de Lavergne, nhà nghiên cứu tại Đại học Sorbonne và Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp (CNRS) cho biết, thủy triều hàng ngày kéo nước qua lại dưới đáy biển gập ghềnh. Điều đó gây ra rất nhiều nhiễu động.

Nhưng nước biển từ các nguồn khác nhau cũng có thể di chuyển quanh đại dương mà không bị trộn lẫn nhiều. Đại dương cũng giống như một chiếc bánh với nhiều lớp khác nhau, nhưng các lớp đó là nước. Ở lớp giữa, cách xa cả bề mặt và đáy biển, nước hòa trộn chậm hơn vì ít nhiễu loạn hơn.

Các nhà nghiên cứu đại dương cũng phân biệt giữa pha trộn và trao đổi nước biển. Sự pha trộn có nghĩa là "các vùng nước bị biến đổi không thể đảo ngược". Nhờ các dòng hải lưu toàn cầu, Thái Bình Dương và Đại Tây Dương trao đổi nước liên tục.

Một dòng hải lưu mạnh quanh Nam Đại Dương của Nam Cực kéo nước theo chiều kim đồng hồ qua Eo biển Drake từ Thái Bình Dương đến Đại Tây Dương. Nó cũng lấy nước từ các lưu vực đại dương trên thế giới, và sau đó bơm lại. Một dòng hải lưu khác di chuyển nước từ Thái Bình Dương qua Ấn Độ Dương và vòng qua mũi Nam Phi để nạp vào Đại Tây Dương từ hướng khác.

Nước luôn trộn lẫn ở rìa của những dòng chảy này. Nhưng vì các lớp khác nhau không trộn lẫn hoàn toàn nên các nhà hải dương học có thể theo dõi các khối nước khác nhau khi chúng di chuyển trên toàn cầu. 

Nhìn chung, Thái Bình Dương và Đại Tây Dương hòa trộn với nhau, nhưng nó không đơn giản như hai vùng nước chỉ trộn vào nhau. Sự khác biệt về mật độ, nhiệt độ và độ mặn giữa hai đại dương tạo ra các rào cản ngăn không cho nước của chúng trộn lẫn với nhau một cách dễ dàng. Tuy nhiên, có một số khu vực mà hai đại dương trộn lẫn với nhau, chẳng hạn như Eo biển Drake và Vịnh Mexico. 

Tham khảo Live Science