(Tổ Quốc) - Ngoại trưởng Michael Pompeo đã đích thân can thiệp hôm thứ Năm, yêu cầu giải phóng khoản 115 triệu USD viện trợ kinh tế cho Lebanon.
Theo Bloomberg, khoản tiền này đã âm thầm bị giữ lại trong một tháng – điều cho thấy những mâu thuẫn liên quan tới cuộc điều tra luận tội Ukraine, bốn nguồn thạo tin cho hay.
Bà Bonnie Glick - Phó Giám đốc toàn cầu Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) Bonnie Glick – là người giải phóng Quỹ hỗ trợ kinh tế. Động thái này diễn ra sau khi có sự thảo luận với Phó Cố vấn An ninh Quốc gia Victoria Coates và những người cứng rắn trong Quốc hội, những nguồn tin trên nói. Ông Pompeo đã gọi cho bà Glick hôm thứ Năm và nói với bà rằng hãy giải phóng tiền, họ nói.
Yếu tố chính trị?
Trước đó, việc trì hoãn khoản tiền này không hề được công bố. Những động thái thảo luận như vậy đã trở nên có yếu tố chính trị hơn - và thu hút sự quan tâm nhiều hơn - trong bối cảnh các nhà lập pháp Dân chủ đang tiến hành cuộc điều tra luận tội về Tổng thống Donald Trump. Đảng Dân chủ cho rằng ông Trump đã tạm hoãn viện trợ 391 triệu USD cho Ukraine để gây áp lực với tân tổng thống nước này mở cuộc điều tra con trai của ứng viên tổng thống Dân chủ Joe Biden.
Gói hỗ trợ kinh tế cho Lebanon hoàn toàn tách biệt với gói hỗ trợ quân sự trị giá 105 triệu USD cho Lebanon – khoản tiền cũng đã bị đóng băng mà không có lời giải thích trong những tuần gần đây trước khi mới được trao đi.
Ngoại trưởng Pompeo đã phải đích thân can thiệp để giải phóng khoản tiền hỗ trợ cho Lebanon. Ảnh: Reuters.
Cả hai vụ việc này đều nhấn mạnh sự chia rẽ sâu sắc trong chính quyền Mỹ đối với vấn đề Lebanon. Nhiều người có lập trường cứng rắn cho rằng tiền của Hoa Kỳ đến quốc gia Trung Đông này chỉ giúp cho các nhóm khủng bố, đặc biệt là nhóm bị Mỹ cho là khủng bố Hezbollah. Lực lượng này lâu nay có sự hỗ trợ từ Iran và đang là một thế lực đáng kể trong chính quyền Lebanon.
Ảnh hưởng của Hezbollah?
Các quan chức khác của Hoa Kỳ, bao gồm cả ông Pompeo và các quan chức cấp cao của Bộ Quốc phòng Mỹ, cho rằng số tiền này có tác dụng ngược lại bằng cách giúp các tổ chức Lebanon chống lại ảnh hưởng của Hezbollah. Việc giải phóng gói hỗ trợ kinh tế là ưu tiên hàng đầu của David Hale, thứ trưởng về các vấn đề chính trị. Hale cũng đã tham gia điều trần trong tiến trình điều tra luận tội liên quan đến Ukraine.
Theo một thông báo được đệ trình lên Quốc hội vào sáng thứ Năm và Bloomberg News thu được, khoản viện trợ 114,5 triệu USD nhằm hỗ trợ "quản trị hiệu quả, xã hội dân sự, cung cấp nước và vệ sinh, giáo dục cơ bản, giáo dục đại học và cho các chương trình về hiệu suất khu vực tư nhân".
Lebanon đã không có một chính phủ hoạt động kể từ khi Thủ tướng Saad Hariri từ chức vào cuối tháng 10 trước các cuộc biểu tình rầm rộ chống lại cơ chế chính trị bị cáo buộc buộc. Cuộc họp tại Paris hôm thứ Tư, các nhà ngoại giao từ Pháp, Hoa Kỳ và các quốc gia khác cho biết Lebanon không nên mong đợi một gói cứu trợ cho nền kinh tế đang gặp khó khăn của mình cho đến khi thực hiện một loạt cải cách.
Viện trợ cho Lebanon đã bị trì hoãn mà không có thông báo chính thức – văn bản chỉ phòng Quản lý và Ngân sách của Nhà Trắng mới có quyền ban hành.
Một trong những người thân cận với vấn đề này cho rằng sự chậm trễ trên là một phần của nỗ lực quốc tế quy mô rộng hơn nhằm đảm bảo chính phủ Lebanon không lạm dụng tiền và tiền thuế của người dân Mỹ được sử dụng một cách khôn ngoan.
Các quan chức tại Bộ Ngoại giao, Hội đồng An ninh Quốc gia và USAID vào thứ Năm đã từ chối bình luận.
Đánh giá viện trợ
Quyết định giải phóng viện trợ được đưa ra khi chính quyền Trump đang xem xét cách thức phân bổ viện trợ nước ngoài trên toàn cầu. Trong khi nhiều quan chức chính quyền cho rằng chỉ viện trợ cho các quốc gia được coi là thể hiện sự ủng hộ Hoa Kỳ thì nhiều người khác cho rằng cần tăng thêm hỗ trợ nước ngoài.
Một bản dự thảo về việc đánh giá này mà Bloomberg News thu được đã kêu gọi Washington giảm bớt hoặc loại bỏ hỗ trợ nước ngoài cho các quốc gia và tổ chức quốc tế đang chống lại hoặc không hỗ trợ các lợi ích của Hoa Kỳ.
Một số người phản đối viện trợ cho Lebanon đã đưa lập luận tương tự, trong đó, cho rằng Hoa Kỳ không nên tài trợ cho các tài liệu giáo dục được coi là chống Do Thái và không thừa nhận Israel ở Lebanon.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ted Cruz của Texas đã đưa một dự luật dài hai trang – có tên "Ngăn chặn việc gửi tiền thuế của người dân Mỹ tới các chính phủ bị khủng bố kiểm soát" – điều sẽ chặn hỗ trợ cho bất kỳ chính phủ Lebanon nào vẫn chịu ảnh hưởng của Hezbollah.
