Sửa Luật Thuế bảo vệ môi trường: Tập trung vào việc tăng thu ngân sách sẽ khó thuyết phục dư luận

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 14, chiều 13/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế bảo vệ môi trường.

Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng trình bày Tờ trình Dự án Luật  (Nguồn: VGP)

Qua 5 năm triển khai thực hiện Luật Thuế bảo vệ môi trường (BVMT), bên cạnh những kết quả đạt được, Luật cần thiết phải được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về hoàn thiện chính sách tài chính hướng tới phát triển bền vững và nhằm mục tiêu cơ cấu lại nguồn thu ngân sách Nhà nước (NSNN) cũng như góp phần hạn chế việc sản xuất và sử dụng hàng hóa gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích việc sản xuất, sử dụng hàng hóa thân thiện với môi trường…

Ngoài ra, để bảo đảm lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập kinh tế ngày càng sâu, rộng, phải thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế, đồng thời, chủ động ứng phó với diễn biến khó lường của giá dầu trên thị trường thế giới thì việc sử dụng các chính sách thuế nội địa, trong đó có chính sách thuế BVMT là một trong những công cụ tài chính hiệu quả và khả thi.

Trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Thường trực Uỷ ban Tài chính, Ngân sách cơ bản nhất trí với Tờ trình của Chính phủ về sự cần thiết phải sửa đổi Luật. Tuy nhiên, Thường trực Uỷ ban Tài chính, Ngân sách cho rằng, nội dung của Tờ trình và Dự thảo luật chưa thực sự đảm bảo để thực hiện các mục tiêu đề ra, do đó đề nghị Chính phủ cần tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi một cách toàn diện Luật Thuế bảo vệ môi trường.

Dự thảo luật chưa phù hợp với chiến lược cải cách về thuế bảo vệ môi trường; chỉ điều chỉnh tăng khung thuế suất của một số hàng hoá nhất định, trong khi hiện nay mức thuế thực tế đang thực hiện ở một số loại hàng hoá có số thu chính, chủ yếu, quan trọng, chiếm tỷ lệ trên 93% tổng số thu thuế bảo vệ môi trường (xăng, dầu diezel, dầu mazut...) vẫn chưa điều chỉnh tăng đến mức trần. Bên cạnh đó, đánh giá tác động của việc sửa đổi lần này chưa thực sự thuyết phục, chưa làm rõ được những tác động cụ thể đến doanh nghiệp, người dân, tăng trưởng kinh tế..., vẫn chủ yếu tập trung vào việc tăng thu Ngân sách nhà nước hoặc để thuận tiện cho công tác quản lý của cơ quan Nhà nước nên sẽ khó thuyết phục dư luận và sự đồng tình của xã hội.

Về nội dung cụ thể, đối với túi ni lông thuộc diện chịu thuế, đa số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban Tài chính, Ngân sách đề nghị cần bổ sung các sản phẩm màng ni lông, tấm ni lông, dải ni lông, cuộn ni lông dạng ống... được làm từ màng nhựa polyetylen vào đối tượng chịu thuế.

Thường trực Uỷ ban Tài chính, Ngân sách cũng đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu, xem xét, lựa chọn những sản phẩm gây ảnh hưởng đến môi trường được sử dụng phổ biến để bổ sung vào diện chịu thuế, góp phần hạn chế việc sử dụng quá mức các chất gây ô nhiễm môi trường trong dân cư, bảo đảm bao quát đầy đủ các đối tượng gây ô nhiễm môi trường.

Do còn nhiều ý kiến khác nhau giữa cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra, qua nghiên cứu Tờ trình của Chính phủ và nghe qua các phương tiện thông tin đại chúng, dư luận xã hội, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, trong tình hình hiện nay việc tăng thuế suất không thuận vì Thủ tướng Chính phủ đang mong muốn tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Dự án Luật sửa đổi lần này còn nhiều ý kiến khác nhau.Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ chuẩn bị thêm.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ về nghiên cứu thêm, cân nhắc và tiếp thu đầy đủ ý kiến tại phiên họp này để hoàn thiện lại dự án Luật trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét tại các phiên họp sau./.

Hà Giang