Tiếp cận mới của Mỹ trong chuyến thăm châu Á sắp tới của Tổng thống Joe Biden

Chuyến thăm Hàn Quốc và Nhật Bản

Hãng CNN trích dẫn lời các quan chức Nhà Trắng cho biết, chuyến thăm Hàn Quốc và Nhật Bản của Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến sẽ diễn ra từ 20-24/5. Trong chuyến thăm, Tổng thống Biden sẽ có cuộc gặp song phương với hai nhà lãnh đạo đồng cấp là Tổng thống Hàn Quốc mới đắc cử Yoon Suk Yeol và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida. Ở Tokyo, Tổng thống Biden dự kiến sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Australia và Ấn Độ - các thành viên của liên minh Quad.

"Chuyến công du của Tổng thống Biden sẽ làm sâu sắc hơn mối quan hệ giữa chính phủ, nền kinh tế và người dân của chúng ta. Chuyến đi cũng thúc đẩy cam kết vững chắc của chính quyền Tổng thống Biden đối với chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở cũng như các liên minh giữa Mỹ với Hàn Quốc và Nhật Bản", Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nhấn mạnh.

Chuyến thăm của Tổng thống Biden tới Hàn Quốc và Nhật Bản diễn ra trong bối cảnh Triều Tiên vừa thực hiện hàng loạt các vụ thử tên lửa. Trong cuộc duyệt binh ngày 25/4, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un cũng tuyên bố tiếp tục "củng cố và phát triển" lực lượng hạt nhân ở "mức cao nhất có thể". Giới quan sát cho rằng, các tuyên bố của nhà lãnh đạo Kim Jong-un khẳng định tham vọng tên lửa của Triều Tiên trong những tháng tới.

Chuyến công du 4 ngày tới ở châu Á cũng diễn ra vào thời điểm quan trọng của nhiệm kỳ Tổng thống Biden. Mỹ thể hiện mong muốn gắn kết mạnh mẽ với các đồng minh, khẳng định tinh thần đoàn kết để đối phó với các thách thức trong bối cảnh căng thẳng gia tăng ở Ukraine và suy thoái kinh tế. Trước diễn biến căng thẳng Ukraine, Tổng thống Joe Biden cũng nhấn mạnh liên minh của Mỹ tại Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sẽ là chìa khóa để duy trì "một trật tự toàn cầu dựa trên luật lệ".

Đồng thời, kể từ khi Nga thực hiện hoạt động quân sự ở Ukraine, Mỹ cũng nỗ lực điều chỉnh lại chính sách đối ngoại của Washington đối với châu Á trước ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung Quốc. Ông Biden là Tổng thống Mỹ thứ ba liên tiếp bày tỏ mong muốn xoay trục sang khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, chuyến thăm châu Á sau 16 tháng vào Nhà Trắng được xem vẫn chậm hơn so với các tổng thống tiền nhiệm bởi tác động của đại dịch Covid-19.

Giải quyết thách thức trước mắt

Theo hãng CNN, một số quan chức Nhà Trắng khẳng định Mỹ sẽ tăng cường tập trung vào châu Á trong bối cảnh thế giới đang bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Các quan chức này cũng đánh giá cao sự sẵn sàng của các đồng minh Mỹ ở châu Á, bao gồm Nhật Bản và Hàn Quốc về phản ứng trước căng thẳng Ukraine. Hàn Quốc và Nhật Bản cũng đã chuyển hướng tìm nguồn cung khí đốt từ châu Âu thay thế cho việc nhập khẩu năng lượng của Nga.

Trước đó, Tổng thống Biden đã có cuộc điện đàm với Tổng thống đắc cử Hàn Quốc Yoon Suk Yeol. Trong cuộc điện đàm, theo Nhà Trắng, lãnh đạo Hàn - Mỹ cùng bày tỏ các thách thức mới từ chương trình vũ khí và hạt nhân của Triều Tiên cũng như các vấn đề toàn cầu khác như dịch bệnh Covid-19 hay biến đổi khí hậu.

Chính quyền Tổng thống Biden cũng đã tìm cách tái khởi động ngoại giao với Bình Nhưỡng nhưng vẫn nhận được rất ít phản hồi. Về phía Hàn Quốc, ông Yoon Suk Yeol tuyên bố sẽ thể hiện lập trường cứng rắn hơn đối với Triều Tiên sau những nỗ lực ngoại giao mềm dưới thời Tổng thống Moon Jae-in.

Trước đó, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã thúc đẩy các cuộc gặp song phương với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un.

Trong quan hệ với Nhật Bản, Tổng thống Mỹ Joe Biden tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Tokyo kể từ khi lên nắm chính quyền. Gần đây, hai lãnh đạo Nhật và Mỹ đã tham gia hội nghị khẩn cấp ở Brussels, Bỉ cuối tháng Ba năm nay. Đầu tháng này, các lãnh đạo trong liên minh Quad đã tổ chức cuộc gặp trực tuyến và thống nhất sẽ gặp gỡ trực tiếp ở Tokyo trong thời gian tới.

Theo hãng CNN, chuyến công du châu Á của Tổng thống Biden cũng diễn ra ngay sau hội nghị thượng đỉnh ASEAN – Mỹ vào ngày 12-13/5. Trong thông báo về thượng đỉnh, bà Jen Psaki khẳng định hội nghị thượng đỉnh Mỹ - ASEAN cũng nhằm thể hiện cam kết lâu dài của Mỹ đối với ASEAN.