Tranh cãi Mỹ bỏ hiệp ước hạt nhân: Bất ngờ từ món quà dành cho Nga

Ngừng hiệp ước INF là quá nguy hiểm

Theo National interest, nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump nhất quyết việc rút khỏi Hiệp ước hạt nhân tầm trung INF thì sẽ vướng phải sai lầm nghiêm trọng không chỉ ảnh hưởng đến an ninh châu Âu và NATO mà còn dẫn đến hậu quả nguy hiểm đối với việc ổn định hạt nhân chiến lược giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc.

Ảnh minh họa. Nguồn: national interest

Hiệp ước Lực lượng hạt nhân Tầm trung (INF).nhằm loại bỏ các tên lửa hành trình và tên lửa được phóng từ mặt đất trong phạm vi khoảng 300-3500 dặm.

"Nga vừa vi phạm hiệp ước. Moscow đã liên tục vi phạm trong nhiều năm qua. Chúng tôi là những người đã ở lại trong thỏa thuận và chúng tôi luôn tuân thủ thỏa thuận này. Thật không may mắn khi Nga không hề tuân thủ", Tổng thống Trump nhấn mạnh.

Nhiều chuyên gia đồng ý rằng, Nga đã vi phạm hiệp ước INF. Tuy nhiên, quyết định rút khỏi một cách đơn phương, mà không hề ép Moscow phải tuân thủ thỏa thuận, ngầm định việc Washington đang gây sức ép và cho rằng đây là sự thất bại của hiệp ước. Các chuyên gia cho rằng, quyết định của Tổng thống Trump là một phần ảnh hưởng của chính trị đồng thời là động thái đối phó với các lo lắng an ninh.

Để hiểu lý do tại sao việc ngừng hiệp ước INF là quá nguy hiểm thì điều quan trọng phải hiểu tại sao hiệp ước này lại được ký ngay từ ban đầu. Trong suốt Chiến tranh Lạnh, cả hai siêu cường là Nga và Mỹ đều quyết định thiết lập các hệ thống lấp khoảng cách giữa việc sử dụng vũ khí hạt nhân chiến trường nhỏ. Các mối lo ngại về việc phát triển vũ khí hạt nhân chiến lược luôn đe dọa ngay lập tức đối với châu Âu, mà không phải tâm điểm là Mỹ hay Liên Xô.

Tất nhiên, vấn đề vũ khí tầm trung là loại vũ khí chiến lược khác của loài người. Bỏ qua các ảo tưởng về trò chơi chiến tranh, các cuộc tấn công sẽ khó để phân biệt giữa tấn công chiến lược và thảm họa. Tuy nhiên, điều đó đều gây nhiều nguy hiểm.

Mòn quà cho nước Nga?

Hiệp ước INF là một minh chứng nhằm kiểm soát các vấn đề vũ khí hạt nhân đi quá xa giữa Nga và Mỹ. Các nhà chỉ trích về hiệp ước ban đầu đã phê phán điều này khi làm suy yếu an ninh của NATO. Tuy nhiên, thực tế không điều gì thay đổi. Vậy điều gì khiến nó thay đổi?

Theo National interest, lập luận chính bây giờ là việc rút khỏi hiệp ước INF xuất phát từ việc người Nga đã vi phạm nó. Điều này không thể phủ nhận. Người Nga thực tế đang thử nghiệm các vũ khí ở phạm vi bị cấm theo hiệp ước INF.

Trớ trêu thay, người Nga hiện đang ở vị trí mà NATO đã từng trải qua trong Chiến tranh Lạnh với quyền lực giảm sút và chỉ có thể tìm thấy cân bằng thông qua việc phát triển vũ khí hạt nhân. Không giống với NATO, người Nga không ở vị trí phòng thủ, mà đúng hơn là họ tăng cường "thị uy" sức mạnh vũ khí đối với các nước láng giềng. Moscow đang vi phạm hiệp ước giống như một nỗ lực đe dọa châu Âu bằng cách tạo nên "các bóng ma xung đột hạt nhân" trong khu vực.

Đó là lý do tại sao việc tháo dỡ hiệp ước hạt nhân INF dường như là trúng ý với kịch bản mà Nga thích trong khi đó NATO vẫn chịu sức ép từ thách thức hạt nhân. Ngay bây giờ, chiến lược của Nga tại châu Âu có uy lực và Moscow sẽ sử dụng thủ thuật hạt nhân nếu NATO cố để đẩy họ [Moscow] ra.

Các nhà phân tích bày tỏ lo lắng rằng, sự sụp đổ của hiệp ước INF sẽ dẫn đến cuộc chạy đua vũ trang mới.

"Bằng việc tuyên bố Mỹ rời khỏi hiệp ước INF, Tổng thống Trump đã chỉ ra rằng Mỹ không thể xây dựng an ninh thực sự. Thay thế vào đó, Tổng thống Trump có thể đưa Mỹ vào tiến trình trị giá nghìn tỷ đôla trong lộ trình chạy đua vũ khí hạt nhân mới", bà Beatrice Fihn, giám đốc điều hành Chiến dịch giải trừ vũ khí hạt nhân quốc tế nói trong một tuyên bố.

Mỹ muốn thúc đẩy tham vọng của họ để có thể giúp ích cho việc cân bằng thách thức của Nga và thách thức của Mỹ.

Vấn đề hạt nhân không còn là trung tâm giữa NATO và Nga. Thay thế vào đó, lựa chọn duy nhất của NATO sẽ là phản ứng sử dụng hạt nhân đối phó đáp trả lại Nga.

Câu trả lời tốt hơn là đóng tất cả lựa chọn đối với Nga thông qua việc tăng cường khả năng của NATO và cảnh báo Nga rằng, ngay cả khi họ có thể thắng thì họ đều thua. Người Nga có thể thúc đẩy ảnh hưởng khu vực và thế giới nhưng chưa chắc họ có thể tự bảo vệ.

"Moscow sẽ bị đẩy ra ngoài và sau đó là gánh nặng leo thang sẽ dồn vào họ. Nếu Nga muốn xâm lược, họ sẽ bị đánh bại. Nếu muốn leo thang họ sẽ bị phá hủy bởi đó là lựa chọn của Nga mà không phải chúng ta muốn có", Newsweek dẫn tin.

Theo National interest, cũng có nhiều tranh luận về việc Mỹ rút khỏi hiệp ước INF là nhằm đối phó với Trung Quốc tại Thái Bình Dương. Điều này vô nghĩa.

Một nước Mỹ tự tin hơn sẽ có thể thúc đẩy tranh luận với các đồng minh và đưa Nga ngồi vào bàn đàm phán. Mỹ và NATO đã chiến thắng thời Chiến tranh Lạnh bằng sự kiên nhẫn. Và hiện tại, chắc chắn NATO và Mỹ sẽ không tự cho phép mình rơi vào bất ổn an ninh và chắc chắn điều này sẽ được chính quyền Tổng thống Trump xem xét và cân nhắc./.