Ứng cử viên Tổng thống Mỹ Joe Biden kì vọng "đại nhảy vọt" với hiệu ứng từ cuốn sách của John Bolton

AP đưa tin, tiết lộ mới nhất trong cuốn hồi kí của cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton có thể sẽ ảnh hưởng tới những nỗ lực trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Donald Trump, nhằm khắc họa hình ảnh đối thủ Joe Biden như một chính trị gia có lập trường mềm dẻo với Trung Quốc.

Hôm thứ 5 (18/6), đội ngũ của ông Biden đã nhanh chóng hành động khi tuyên bố, chính Tổng thống Trump mới có cách tiếp cận yếu ớt trước cường quốc châu Á. "Những cáo buộc của ông Bolton giống như một quả cherry độc đáng ghét nhất trên một cốc kem", một cựu cố vấn của ông Biden là Ron Klain ví von. "Trong 3 năm qua chúng ta đã chứng kiến Donald Trump ngọt ngào với những chính quyền sẵn sàng giúp ông ấy về cả cá nhân lẫn chính trị".

Một trong những "quả bom" đáng chú ý nhất mà ông Bolton tung ra trong cuốn sách là việc Tổng thống Trump từng đề nghị Chủ tịch Tập Cận Bình giúp đỡ để tái đắc cử.

Các cố vấn của ông Biden hy vọng, cuốn sách sẽ giúp củng cố luận điệu rằng, chính quyền Trump phản ứng chậm chạp trước đại dịch COVID-19 và một phần nguyên nhân xuất phát từ thái độ của tổng thống Mỹ trước Bắc Kinh.

Theo ông Klain, ông bắt đầu thông báo với Biden về tình hình virus ở Trung Quốc từ ngày 10/1. Ngày 27/1, cựu phó tổng thống có một bài viết cảnh báo về virus và kể từ đó ông thường đề cập tới vấn đề trong chiến dịch tranh cử của mình. Trong khi đó, ngày 22/1, Tổng thống Trump vẫn khẳng định với kênh CNBC là, COVID-19 "hoàn toàn được kiểm soát" và ông tin tưởng Chủ tịch Tập sẽ xử lý được dịch bệnh bùng phát.

Đội ngũ của ông Trump tuyên bố, ông có một lập trường cứng rắn trước Trung Quốc.

"Tổng thống Trump là tổng thống đầu tiên thực sự đối phó với Trung Quốc sau nhiều thập kỉ họ lừa dối thương mại, và ông bắt họ phải chịu trách nhiệm cho những lời dối trả về virus corona", giám đốc truyền thông cho chiến dịch tranh cử của ông Trump là Tim Murtaugh nói. "Còn Joe Biden dùng toàn bộ sự nghiệp của mình để an ủi Trung Quốc, không nghiêm túc nhìn nhận họ là một đối thủ kinh tế và cho phép con trai Hunter hưởng lợi lớn từ một ngân hàng do Trung Quốc kiểm soát".

Hồi tháng 2, hãng tin AP đăng tải, tổng thống muốn tái tranh cử dựa trên một nền kinh tế vững mạnh và không muốn gây sức ép lên Trung Quốc, do e ngại ảnh hưởng tới thị trường chứng khoán và không muốn làm mất lòng Chủ tịch Tập Cận Bình. Còn 3 nhân viên giấu tên của Nhà Trắng tiết lộ, mặc dù Mỹ và Trung Quốc mới chỉ kí kết được giai đoạn một trong thỏa thuận thương mại, nhưng ông Trump coi việc hoàn thành phần còn lại của hiệp định là một trọng tâm trong chiến dịch tranh cử của mình.

Trong cuốn hồi kí dự kiến phát hành vào tuần sau, cựu cố vấn Bolton chỉ ra, Tổng thống Trump từng tỏ ý đồng thuận với kế hoạch của Bắc Kinh xây dựng các trại giáo dục tập trung tại Tân Cương. Ngoài ra, ông Trump được cho là đã đề nghị Trung Quốc mua thêm nông sản từ nông dân Mỹ nhằm giúp tổng thống Mỹ nhận được thêm sự ủng hộ tại các bang ông cần cho trúng cử.

Chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Richard Haass nhận xét, "họ [chính quyền Trump] muốn tỏ ra cứng rắn trước Trung Quốc mà không thực sự phải làm vậy". Tuy nhiên, sau khi dịch bệnh bùng phát trên toàn nước Mỹ, thái độ của ông Trump trước Bắc Kinh bất ngờ đảo ngoặt, bắt đầu từ việc Washington cáo buộc Trung Quốc che giấu thông tin và không xử lí thành công đại dịch. Ngoài ra, khi tỷ lệ ủng hộ cho đương kim tổng thống bắt đầu giảm sút, chiến dịch tranh cử của ông đã tìm cách liên kết đối thủ Biden với Trung Quốc. Không chỉ cáo buộc Biden – khi còn là phó tổng thống dưới thời Barack Obama đã góp phần vào sự trỗi dậy của Trung Quốc, đội ngũ của ông Trump còn cáo buộc ứng cử viên Dân chủ cố tình giúp con trai kiếm lời từ danh tiếng người cha. Chiến dịch cũng đổ hàng chục triệu USD vào những quảng cáo và clip trên tivi, chiếu lại loạt lời khen ngợi ông Biden từng dành cho Trung Quốc.

Tuy nhiên, kết quả các cuộc thăm dò ý kiến chỉ ra, những quảng cáo trên không đạt hiệu quả cần thiết – hai ứng cử viên được nhìn nhận là "cân tài cân sức" trước Trung Quốc – và không tạo ra được ảnh hưởng đáng kể tới ý kiến công luận trong vấn đề.

Đảng Dân chủ kì vọng sẽ giữ được áp lực lên Tổng thống Trump cho tới mùa thu. Trong tuần này, Ủy ban Quốc gia Dân chủ đã phát động một chiến dịch quảng cáo điện tử và tivi nhằm vào quan hệ của ông Trump và Trung Quốc. Nó cũng cho phép chiến dịch tranh cử của ông Biden quay trở lại một lĩnh vực được đánh giá là thế mạnh của cựu phó tổng thống: các kinh nghiệm chính sách đối ngoại và cam kết khôi phục vị thế của Mỹ như một nhà lãnh đạo toàn cầu.

Tuy nhiên, các đồng minh của Tổng thống Trump sẽ không dễ dàng nhượng bộ. Ngoài đại dịch, họ tin rằng vẫn có thể liên hệ các thỏa thuận thương mại và chính sách kinh tế dưới thời chính quyền Obama với tình trạng mất việc làm, đặc biệt tại các bang được coi là "chiến trường tranh cử" như Pennsylvania, Michigan, Ohio và Wisconsin. Đáng lưu ý, chiến lược tương tự đã thành công đưa ông Trump vượt qua bà Hillary Clinton vào năm 2016.

"Trump vẫn có thể đưa ra một thông điệp cứng rắn về lấy lại những việc làm [đã mất]. Ở thời điểm hiện tại Biden là một người sai lầm", người điều hành chiến dịch tranh cử của ông Trump năm 2016 Steve Bannon trả lời trong một cuộc phỏng vấn gần đây.