(Tổ Quốc) - Hôm thứ tư (13/11), cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump của Hạ viện Mỹ sẽ chính thức bước vào giai đoạn công khai và sẽ được phát sóng trên truyền hình.
Năm 1973, hàng triệu người Mỹ đã mở tivi theo dõi sự kiện từng được tờ Variety miêu tả là "bộ phim truyền hình ban ngày nóng nhất" – vụ điều trần Watergate tại Thượng viện với kết quả cuối cùng là lá đơn từ chức của Tổng thống Richard Nixon.
Hôm thứ tư (13/11), cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump của Hạ viện Mỹ sẽ chính thức bước vào giai đoạn công khai và người dân sẽ có cơ hội được "bám sát" từng diễn biến không chỉ trên màn hình tivi mà còn cả Internet. Và lập trường của họ, gần như chắc chắn sẽ chịu ảnh hưởng từ những nền tảng mạng xã hội và nhiều phương tiện khác – những thứ vốn chưa từng tồn tại trong thời kỳ Nixon.
Điều tra luận tội Tổng thống Trump sẽ được phát sóng hôm thứ tư (13/11) (ảnh: getty)
Trang AP nhận xét, ở kỷ nguyên Watergate, không có Fox News hay các cuộc thảo luận trên sóng phát thanh mà ngày nay rất nhiều người ủng hộ Tổng thống Trump, chọn sử dụng.
"Người dân giờ đây có nhiều sự lựa chọn để 'tiêu hóa' vấn đề này", giáo sư Tobe Berkovitz từ Đại học Boston nói. "Mỗi người có thể xem cùng một phiên điều trần nhưng sau đó, họ sẽ bị chia rẽ thành các nhóm khác nhau phụ thuộc vào cách họ muốn tiếp nhận các phân tích".
"Bạn sẽ lựa chọn người mà bạn muốn hiểu và tuyên truyền", ông Berkovitz đánh giá.
Một trong những khoảnh khắc ấn tượng nhất mà các buổi điều trần vụ Watergate để lại chính là khi Thượng nghị sỹ Cộng hòa Howard Baker tóm tắt những tình tiết phức tạp vào câu hỏi nổi tiếng: "Ngài Tổng thống biết cái gì và khi nào thì ông ấy biết điều đó?" Câu trả lời thực sự xuất hiện sau khi Ủy ban Watergate của Thượng viện nắm trong tay những cuốn băng bí mật của Nhà Trắng có liên quan tới Tổng thống Nixon.
Trong cuộc luận tội Tổng thống Bill Clinton vào tháng 12/1998, một tình huống kịch tính đã xuất hiện khi người ta tìm thấy chiếc váy màu xanh vấy bẩn của Monica Lewinsky từ đó hoàn toàn phá vỡ lời tuyên bố của ông Clinton rằng chưa hề quan hệ tình dục với cô thực tập viên.
Một phiên họp về vụ Watergate được phát sóng năm 1962 (ảnh: AP)
Giám đốc Trung tâm chính sách công Annenberg, Đại học Pennsylvania Kathleen Hall Jamieson phân tích, những người mong muốn nhìn thấy kịch tính trong các buổi phát sóng điều trần sắp tới, có thể sẽ bị thất vọng. Nguyên nhân là phần lớn những lời khai quan trọng đều đã được đưa ra trước đó trong các phiên điều trần kín.
Bà cũng chỉ ra một điều đối lập giữa vụ Watergate và cuộc điều tra nhằm vào ông Trump. Ông Nixon và các cố vấn cố gắng để có thể thuyết phục được quần chúng khi quá trình điều tra diễn ra; trong khi ông Trump và các cố vấn lại nỗ lực thông qua quảng cáo và mạng xã hội "để đảm bảo rằng nền tảng cơ bản của ông được giữ kín".
Phát sóng luận tội có thay đổi suy nghĩ của nhiều người không?
Ông Mark Meckler, một nhà lãnh đạo của phong trào Tiệc trà (Tea Party Movement) dự đoán, nhiều người Mỹ sẽ không xem phát sóng bởi vì họ đã có kết luận của riêng mình.
"Nhiều người ủng hộ ông Trump sẽ không xem bởi vì họ nghĩ đó là một quá trình đáng xấu hổ", ông Meckler nói. "Và tôi không nghĩ hầu hết người theo phe cánh tả sẽ xem bởi vì họ đã có kết luận trong đầu. Đối với họ, Tổng thống đáng bị buộc tội kể từ khi ông ấy trúng cử".
Tuy nhiên, ông Darrell West, một giáo sư khoa học chính trị lâu năm hiện đang là Phó chủ tịch Viện Brookings cho rằng, phát sóng điều trần sẽ làm gia tăng mối quan tâm của công chúng.
"Người xem sẽ có thể quan sát những gì người ta nói, cách họ nói cũng như phong thái trả lời câu hỏi", ông West chỉ ra. "Nhưng lời khai sẽ không cần phải thay đổi rất nhiều người để có thể tạo ra được các ảnh hưởng chính trị… Nếu chỉ 10% bị ảnh hưởng tiêu cực bởi nội dung điều trần, điều đó cũng đại diện cho một tổn thất khổng lồ đối với ông Trump và có thể khiến một số Thượng nghị sỹ Cộng hòa cân nhắc bỏ phiếu cách chức Tổng thống".
Còn giáo sư chính trị học từ Đại học Drake Arthur Sanders lưu ý, sự ủng hộ của công chúng dành cho luận tội Tổng thống Nixon tăng cao sau khi quá trình điều tra Watergate được phát sóng. Còn ở trường hợp Tổng thống Clinton, hầu hết người Mỹ đều phản đối việc cách chức ông trong suốt cả tiến trình luận tội.
Theo ông Sanders, chắc chắn sẽ có những người Mỹ sẵn lòng theo dõi những kịch tính trong vụ luận tội Tổng thống Trump sắp tới. "Những gì đang diễn ra giờ đây là điều kinh khủng cho đất nước, nhưng đó là thời điểm tốt nhất để giảng dạy về chính trị nước Mỹ", ông nói. "Các sinh viên rất tò mò để tìm hiểu về những gì đang diễn ra – cái gì là bình thường và cái gì là bất thường trong nền chính trị Mỹ".
