"Dấu lặng" quan hệ Nga – Mỹ sau chiến thắng của ông Biden?

Theo Asia Times, điện Kremlin giải thích do Tổng thống Donald Trump đã công bố "một số thủ tục pháp lý nhất định" nên Moscow quyết định "có quyền chờ đợi kết quả chính thức của cuộc bầu cử được công bố".

"Tổng thống Putin tôn trọng sự lựa chọn của người dân Mỹ nhưng muốn chờ kết quả chính thức của cuộc bầu cử để có thể đưa ra lời chúc mừng. Nga hy vọng tổng thống Mỹ sắp tới sẽ đối thoại nhiều hơn và bình thường hóa mối quan hệ giữa hai nước", người đại diện phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov lên tiếng.

Tổng thống Trump vẫn tiếp tục cuộc tấn công pháp lý và chưa hề công nhận kết quả mà truyền thông đưa tin. Việc sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper cũng đưa ra tín hiệu cho rằng ông Trump quyết tâm thực hiện quyền lực mà ông vẫn nắm giữ.

Các kênh ngoại giao

Ông Biden từng nhận được sự quan tâm cấp cao của các lãnh đạo Xô Viết trong chuyến thăm đầu tiên tới Liên Xô vào năm 1973 – chỉ một năm sau khi trở thành thượng nghị sĩ.

Moscow có mọi lý do để kỳ vọng rằng ông Biden – một nhà ngoại giao có kinh nghiệm dày dặn có thể khôi phục các kênh ngoại giao với Nga. Moscow ắt hẳn đang mong chờ sự trở lại của Mỹ trong chính sách đối ngoại với Nga nhằm giúp Kremlin có thể tiếp tục tăng cường quan hệ ngoại giao với Washington.

Theo Asia Times, quan hệ Nga - Mỹ liên tục duy trì trong thời gian lịch sử dài mặc dù vẫn tồn tại các căng thẳng trong thời gian qua. Moscow có thể quan tâm đến lợi ích quan hệ với Mỹ trong vấn đề kiểm soát vũ khí ở nhiệm kỳ của ông Biden thời gian tới. Thỏa thuận New START năm 2011 – hiệp ước duy nhất còn tồn tại giữa Nga và Mỹ sẽ hết hạn vào ngày 5/2/2021 tới trừ khi cả hai bên tiếp tục gia hạn kéo dài thêm 5 năm tới. Động thái này được đánh giá rất dễ dàng nếu cả hai tổng thống thống nhất thực hiện điều này.

Các đàm phán

Bước ngoặt này sẽ kích hoạt lại các đàm phán liên quan hiệp ước kiểm soát vũ khí mới giúp thay đổi tiến trình quy định năng lực hạt nhân giữa hai nước trong hai thập kỷ qua.

Theo tờ báo, sự gắn kết của Nga-Mỹ sẽ là nền tảng cho việc cân bằng chiến lược toàn cầu và an ninh khu vực cũng như quốc tế. Bất kỳ cuộc đàm phán kiểm soát vũ khí nào cũng mở ra nhiều cảnh cửa hơn giúp hợp tác trong các vấn đề khác.

Đó sẽ là các vấn đề về Iran, Syria hay an ninh vịnh Ba Tư.

Trong 36 năm ở Thượng viện và những năm tiếp theo ở Nhà Trắng, ông Biden chắc chắn sẽ hiểu rất rõ tầm quan trọng mối quan hệ Mỹ-Nga và nhận thức tình hình hiện tại đơn giản không thể giải quyết được.

Về mặt lý thuyết, ông Biden có thể hành động cứng rắn với Nga nhưng mặt thực tế, rất ít lựa chọn khi có quá nhiều vấn đề bao trùm nước Mỹ. Ông Biden đã lên tiếng chỉ trích rằng ông Trump đã "mềm mỏng" về việc áp lệnh trừng phạt đối với Nga.

Nga sẽ theo dõi sát sao nỗ lực của ông Biden trong việc hồi sinh liên minh xuyên Đại Tây Dương nhưng không có lý do để tiếp cận vấn đề này. Tổng thống Putin từng đối thoại với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Paris tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng trong đối thoại giữa phương Tây và Nga.

Chính quyền Tổng thống Trump không ngần ngại sử dụng các biện pháp trừng phạt nhằm làm chậm lại dự án đường ống dẫn khí Nord Stream 2 từ Nga sang Đức. Tuy nhiên, liệu ông Biden có gây áp lực với Thủ tướng Đức Angela Merkel để từ bỏ đường ống dẫn khí đốt đang sắp hoàn thành hay không?

Thêm vào đó, Tổng thống Trump hiện có mối quan hệ tốt đẹp với Ba Lan nhưng vẫn chưa thể chắc chắn mối quan hệ này trong nhiệm kỳ của ông Biden. Liệu ông Biden có tiếp tục giữ căn cứ của Mỹ ở Ba Lan hay không? Mọi thứ vẫn chưa thể biết.

Giới quan sát nhận định, một thượng đỉnh giữa ông Biden và ông Putin là điều chưa dám nghĩ tới nhưng cuộc gặp tốt nhất có thể đạt được là gặp gỡ bên lề sự kiện quốc tế. Vì vậy, chưa hề có tín hiệu mang tới đột phá cho quan hệ Mỹ - Nga trong thời gian tới.

Ngay cả khi ông Biden đạt được một số thỏa thuận thương mại với đối thủ cạnh tranh ngang hàng của Mỹ thì động thái này cũng không thể ngăn cản sự cạnh tranh địa chính trị, công nghệ và các lĩnh vực khác giữa hai siêu cường.

Các căng thẳng Mỹ - Trung vốn dĩ vẫn tồn tại. Ông Biden không thể ngăn cản quan hệ đối tác giữa Trung Quốc và Nga – điều quan trọng đối với cả Moscow và Bắc Kinh.

Giống với nhà phân tích người Đức từng nói: "Tổng thống Putin có thể đang chờ đợi xem chính quyền Biden-Harris sẽ tiếp tục kế thừa di sản của chính quyền cựu Tổng thống Obama hay theo đuổi đường lối cứng rắn hơn".