(Tổ Quốc) - Liên minh châu Âu (EU) bắt đầu có các động thái mới gây sức ép với Iran nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân được ký kết năm 2015.
Chiến thuật gây sức ép
Theo hãng Reuters, Điều phối viên Liên minh châu Âu (EU) sẽ đến Tehran vào ngày 14/10 nhằm khôi phục lại thỏa thuận hạt nhân Iran sau thời gian đình trệ từ tháng 6 đến nay.
Ảnh minh họa. Nguồn: Tasnim News Agency
Enrique Mora, Giám đốc Chính trị của Ủy ban Đối ngoại EU sẽ có cuộc đàm phán với các thành viên trong đoàn đám phán hạt nhân của Iran vào ngày 14/10 để định hướng kế hoạch hồi phục lại thỏa thuận hạt nhân 2015, hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA)
"Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm quan trọng", các nhà ngoại giao từ Anh, Đức và Pháp (E3) cho biết. Cả ba nước cùng với Trung Quốc và Nga hiện là các bên cùng tham gia thỏa thuận này.
"Tình hình liên quan đến vấn đề hạt nhân Iran đang trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết. Tehran liên tục tăng cường làm giàu uranium để đạt độ tinh khiết cao hơn – tiến trình đi đến sản xuất bom hạt nhân. Vì vậy, chúng tôi cho rằng, chuyến đi của điều phối viên EU đến Iran lần này không nhằm thực hiện công việc kinh doanh như thường lệ mà nhằm giải quyết vấn đề khủng hoảng hạt nhân", ông Enriique Mora nhận định.
Trong thời gian qua, Iran liên tục khẳng định sẽ sớm quay lại bàn đàm phán nhưng không làm rõ thời gian và địa điểm cụ thể.
"Thông qua các tuyên bố và hành động thực tế, chính quyền mới của Tổng thống Iran Ebrahim Raissi dường như chưa thể hiện rõ ý định quay trở lại Kế hoạch hành động Toàn diện chung (JCPOA)", Phát ngôn viên Bộ ngoại giao Pháp Anne-Claire Legendre nói với báo chí trong cuộc họp giao ban trực tuyến hàng ngày.
"Đến hiện tại, Iran vẫn chưa làm rõ ý định có muốn quay trở lại thỏa thuận hạt nhân hay không", bà nói thêm đồng thời khẳng định Tehran phải làm rõ ý định này trong thời gian tới.
Kế hoạch mới
Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden đặt mục tiêu khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran nhưng các bên vẫn chưa thống nhất các bước cần làm và thời điểm cụ thể khi nào triển khai. Theo các nhà ngoại giao, các vấn đề chính cần phải thảo luận bao gồm quy định mức giới hạn hạt nhân yêu cầu Tehran phải tuân thủ; lệnh trừng phạt mà Washington phải gỡ bỏ; cam kết đảm bảo và triển vọng đàm phán tiếp theo về chương trình hạt nhân tương lai của Iran và hoạt động tên lửa đạn đạo trong khu vực.
Viết trên Twitter, ông Enrique Mora - Giám đốc chính trị của EU cho biết sẽ nâng cao "tính khẩn cấp để nối lại các đàm phán hạt nhân" trong thời gian tới. Giới ngoại giao cũng đưa ra khả năng nhóm đàm phán mới của Tehran có thể yêu cầu thêm các điều kiện, ngoài những nội dung đã nêu trên.
Thứ trưởng Ngoại giao Iran Ali Bagheri Kani đã xác nhận sẽ gặp ông Enrique Mora để cùng trao đổi vấn đề liên quan đến thỏa thuận hạt nhân.
"Trao đổi các quan điểm về vấn đề song phương và khu vực, bao gồm cả Afghanistan cũng như đàm phán về việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt là một trong các chương trình nghị sự mà hai bên sẽ tham gia trong thời gian tới", ông Ali Bagheri Kani nhấn mạnh.
Mặt khác, giới quan sát cho biết, nhiều khả năng Mỹ sẽ tạo ra áp lực lớn với Iran nếu nước này từ chối gia hạn tuân thủ thỏa thuận. Trước đó, đặc phái viên của Mỹ tại Iran - Rob Malley đã tuyên bố Washington sẵn sàng xem xét "tất cả các lựa chọn" nếu Iran không muốn quay lại thỏa thuận hạt nhân 2015, vốn từng đàm phán dưới thời cựu Tổng thống Barack Obama.
Giới phân tích cũng đưa ra các lập trường cứng rắn hơn đối với Iran vì nghi ngờ Tehran chưa chắc chắn sẽ quay lại thỏa thuận hạt nhân. Thêm vào đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Đặc phái viên Mỹ tại Iran Rob Malley sẽ có chuyến bay đến Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất, Qatar và Saudi Arabia từ ngày 15-21/10 để phối hợp với các đồng minh vùng Vịnh bàn bạc thêm về vấn đề này.
"Chúng tôi sẽ chuẩn bị cho kế hoạch điều chỉnh thực tế khác, trong đó sẵn sàng đối phó với tất cả lựa chọn nhằm giải quyết ổn thỏa chương trình hạt nhân Iran nếu Tehran từ chối quay lại thỏa thuận. Tuy nhiên, nếu Iran chọn hướng đi khác thì chúng tôi sẽ phối hợp với Israel và các đối tác khác trong khu vực để có các kế hoạch tiếp theo", Bộ Ngoại giao Mỹ lưu ý.
Còn ông Malley khẳng định: "Nếu Iran sẽ có lựa chọn khác thì chúng tôi sẽ phối hợp với Israel cũng như các đối tác khác trong khu vực để đưa ra kế hoạch mới. Vì vậy, chuyến thăm Saudi Arabia, UAE và Qatar trong vài ngày tới là một trong các nỗ lực giải quyết vấn đề liên quan đến thỏa thuận hạt nhân (JCPOA) cũng như lựa chọn kiểm soát chương trình hạt nhân của Iran nếu không đạt được thỏa thuận"./.
