(Tổ Quốc) - Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 30/1 đã thông báo sẽ chấm dứt tình trạng khẩn cấp kép quốc gia đối với Covid-19 vào ngày 11/5 tới trong bối cảnh hầu hết các quốc gia trên thế giới đã trở lại gần trạng thái bình thường gần 3 năm đại dịch trên toàn cầu.
Theo AP, động thái chấm dứt tình trạng khẩn cấp quốc gia và tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng sẽ chính thức hóa đối với hoạt động cơ cấu lại năng lực ứng phó với Covid-19 của liên bang khi thế giới vẫn xem loại virus gây bệnh này là mối đe dọa đặc hữu cho sức khỏe cộng đồng.
Tổng thống Mỹ Joe Biden. Ảnh: CNN
Tuyên bố của Tổng thống Joe Biden đưa ra sau khi các nghị sĩ Quốc hội đã thông qua chấm dứt các gói hỗ trợ liên quan đến tình trạng khẩn cấp, từng giúp hàng triệu người dân Mỹ nhận được bảo hiểm trong suốt đại dịch. Vì vậy, tuyên bố này sẽ tiến tới khả năng ngừng tất cả số tiền cứu trợ Covid-19 của liên bang và sau đó chuyển sang phát triển vaccine và phương pháp điều trị bệnh. Thông báo của Tổng thống Biden được đưa ra sau khi Đảng Cộng hòa ở Hạ viện trong tuần này tuyên bố chấm dứt tình trạng khẩn cấp đối với Covid-19 đồng thời lên tiếng sẽ khởi động các cuộc điều tra về quá trình ứng phó của chính phủ liên bang trong thời gian đại dịch Covid-19 bùng phát.
Trong thời gian qua, Tổng thống Joe Biden đã nhiều lần tuyên bố tình trạng khẩn cấp đối với đại dịch Covid-19 kể từ khi chính thức nhậm chức vào tháng 1/2021. Hai tình trạng khẩn cấp sẽ hết hạn vào ngày 1/3 và ngày 11/4, nhưng Nhà Trắng hôm 30/1 cho biết chính quyền dự định gia hạn đến ngày 11/5 và sau đó "kết thúc cả hai tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào ngày đó".
"Bất kỳ tuyên bố đột ngột chấm dứt tình trạng khẩn cấp sẽ tạo ra sự hỗn loạn và bất ổn trên diện rộng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe đối với các tiểu bang, bệnh viện và văn phòng bác sĩ, quan trọng nhất là với hàng chục triệu người dân Mỹ", Văn phòng Quản lý và Ngân sách đã viết trong Tuyên bố về Chính sách Quản lý.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), hơn một triệu người dân Mỹ đã tử vong vì Covid-19 kể từ năm 2020. Quốc hội Mỹ đã tiến hành nhiều biện pháp nhằm giảm nhỏ phạm vi của tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng có tác động trực tiếp nhất đến người dân Mỹ, khi ngày càng có nhiều lời kêu gọi nhằm chấm dứt tình trạng này. Trong nhiều tháng qua, các nhà lập pháp đã từ chối thực hiện yêu cầu của chính quyền Tổng thống Biden về việc cấp thêm hàng tỷ USD để gia hạn việc xét nghiệm và vaccine Covid miễn phí.
Ứng phó với tình hình mới
"Ở một số khía cạnh, Chính quyền Tổng thống Biden đang muốn điều chỉnh và ứng phó với những gì mà nhiều người dân trong nước đang trải qua. Tuy nhiên, tín hiệu sẽ thay đổi đối với người Mỹ sau khi tình trạng khẩn cấp hết hạn", ông Larry Levitt, phó Chủ tịch điều hành chính sách y tế tại Kaiser Family Foundation cho biết.
Chi phí của vaccine Covid-19 dự kiến cũng sẽ tăng vọt sau khi Chính phủ ngừng mua hỗ trợ người dân giống trước đây. Hãng Pfizer cho biết sẽ tính phí tới 130 USD/ liều. Chỉ 15% người dân Mỹ đã nhận được khuyến nghị, cập nhật tiêm mũi tăng cường đã được cung cấp kể từ mùa thu năm ngoái.
Ông Levitt cho rằng những người có bảo hiểm tư nhân có thể phải tự trả một số chi phí cho vaccine. Các xét nghiệm Covid miễn phí tại nhà cũng sẽ chấm dứt. Và bệnh viện sẽ không được trả thêm tiền để điều trị cho bệnh nhân Covid-19. Thời gian qua, quá trình gia hạn thêm 2 năm linh hoạt để chăm sóc sức khỏe từ xa kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, khiến các hệ thống chăm sóc sức khỏe trên khắp nước thường xuyên cung cấp dịch vụ chăm sóc qua điện thoại thông minh hoặc máy tính. Tuy nhiên, động thái này cũng sẽ chấm dứt sau khi tình trạng khẩn cấp hết hạn vào tháng Năm năm nay.
Chính quyền Tổng thống Biden trước đó đã cân nhắc đến việc chấm dứt tình trạng khẩn cấp vào năm ngoái nhưng sau đó tạm hoãn do lo ngại về khả năng "tăng đột biến trong mùa đông" nhằm kéo thêm thời gian hỗ trợ cho các nhà cung cấp dịch vụ, công ty bảo hiểm và bệnh nhân chuẩn bị cho việc chấm dứt tình trạng này. Các quan chức cho biết chính quyền Mỹ sẽ sử dụng 3 tháng tới để chuyển đổi phản ứng dịch bệnh sang các phương pháp thông thường. Các chuyên gia cho rằng nếu tuyên bố chấm dứt tình trạng khẩn cấp đột ngột "sẽ gieo rắc sự nhầm lẫn và hỗn loạn vào đợt giảm tốc quan trọng này".
Theo AP, số lượng ca bệnh Covid-19 có xu hướng giảm sau khi tăng nhẹ trong kỳ nghỉ đông và thấp hơn đáng kể so với mức được thấy trong hai mùa đông trước trong khi số lượng xét nghiệm và báo cáo cho các quan chức y tế công cộng đã giảm mạnh. Ngày 30/1, Tổ chức Y tế Thế giới cho biết bệnh Covid-19 vẫn là một trường hợp khẩn cấp về sức khỏe toàn cầu, ngay cả khi ban cố vấn chính của nhóm nhận thấy đại dịch có thể đang tiến gần đến "điểm uốn cong", nơi mức độ miễn dịch cao hơn có thể làm giảm số ca tử vong liên quan đến virus.
"Người dân Mỹ hầu hết đã trở lại cuộc sống bình thường. Họ trở lại làm việc và đi học mà không có hạn chế nào đối với các hoạt động. Đã đến lúc chính phủ phải thừa nhận thực tế rằng đại dịch đã qua", Hạ nghị sĩ Tom Cole của bang Oklahoma nhận định./.
