Tín hiệu mới nhất về quan hệ giữa Hàn Quốc và Triều Tiên

Theo hãng AP, Chính phủ Hàn Quốc đang đưa ra đề xuất tổ chức đối thoại liên Triều nhân dịp lễ Chuseok, một trong những lễ hội thường niên lớn nhất của cả người dân Hàn Quốc và Triều Tiên. Cuộc đối thoại liên Triều sẽ thảo luận về chương trình đoàn tụ gia đình bị ly tán trong cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.

Đoàn tụ những gia đình bị ly tán là một vấn đề mang tính nhân văn, thể hiện tình cảm thiêng liêng vì trong số những người tham gia đoàn tụ gia đình sẽ có những người đã 80 tuổi hoặc hơn và họ mong muốn đoàn tụ với những người thân sau thời gian dài xa cách. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng Bình Nhưỡng khó có thể chấp nhận lời đề nghị này và vẫn thể hiện lập trường kiên định từ chối đề nghị của Seoul và Washington để nối lại các cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân cũng như các vấn đề khác. Triều Tiên hiện đang tập trung vào việc hoàn thiện công nghệ vũ khí và phát triển năng lực hạt nhân sau những căng thẳng gần đây.

"Hàn Quốc và Triều Tiên nên chấp nhận thực tế. Chúng ta phải giải quyết vấn đề này cho đến khi thuật ngữ gia đình bị ly tán "biến mất hoàn toàn". Chúng ta phải sử dụng tất cả các biện pháp có thể để đưa ra giải pháp nhanh chóng", Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc Kwon Youngse nói trong một cuộc họp báo trên truyền hình.

Ông Kwon cho rằng Hàn Quốc hy vọng giới chức trách Triều Tiên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc gặp trực tiếp giữa hai bên càng sớm càng tốt để thảo luận thẳng thắn hơn.

Theo ông Kwon, các sự kiện đoàn tụ không liên tục và chỉ liên quan tới một nhóm nhỏ các gia đình là không đủ. Và rằng, Chính phủ Hàn Quốc sẵn sàng hội đàm với Triều Tiên bất cứ lúc nào, bất cứ đâu và bất kỳ hình thức nào.

Lời đề nghị của ông Kwon diễn ra trước lễ Chuseok, một trong những lễ hội thường niên lớn nhất của cả người dân Hàn Quốc và Triều Tiên. Các chương trình trao đổi giữa Seoul và Bình Nhưỡng vẫn bị hoãn lại kể từ năm 2019, thời điểm Mỹ và Triều Tiên đã tham gia thượng đỉnh chung nhưng không đạt được tuyên bố chung. Đến hiện tại, Washington nhiều lần thúc giục Bình Nhưỡng quay lại đàm phán nhưng không đạt được bất kỳ ngỏ ý nào từ phía Triều Tiên.

Kể từ khi lên nắm quyền vào tháng Năm, Chính quyền mới của Tổng thống Yoon Suk- yeol đã đưa ra các kế hoạch lớn hướng tới phi hạt nhân hóa nhưng Triều Tiên đã từ chối. Tổng thống Yoon cũng đã đề nghị sẽ vận chuyển thiết bị y tế hỗ trợ Bình Nhưỡng chống đại dịch Covid-19 nhưng cũng không nhận được ngỏ ý từ phía Bình Nhưỡng. Căng thẳng giữa hai bên vẫn tiếp tục leo thang vào thời điểm hiện tại.

Trong suốt 2,5 năm qua, Triều Tiên luôn nhất quán với chiến dịch đóng cửa biên giới do lo ngại về đại dịch Covid-19. Đây cũng là một vấn đề khiến Bình Nhưỡng khó có thể chấp nhận lời đề nghị đoàn tụ các gia đình ly tán ở thời điểm này.

Tạo cơ hội nối lại ngoại giao liên Triều?

Một số nhà quan sát cho rằng Hàn Quốc có thể cố gắng sử dụng các cuộc đàm phán về đoàn tụ gia đình bị ly tán như một cách để tạo ra bước đột phá trong quan hệ với Bình Nhưỡng. Bộ trưởng Kwon cũng cho rằng ông nghĩ một lời đề nghị đối thoại về chương trình đoàn tụ gia đình bị ly tán có thể giúp giải quyết các khúc mắc giữa Seoul và Bình Nhưỡng.

Kể từ khi Chiến tranh Triều Tiên được dừng lại theo một hiệp định đình chiến mà không phải là hiệp ước hòa bình, hàng triệu người bị chia cắt trong chiến tranh vẫn chưa được đoàn tụ với gia đình và người thân. Thậm chí, nhiều thập kỷ sau, hầu hết không ai biết liệu những người thân của họ còn sống hay đã mất.

Triều Tiên từng tạo cơ hội cho các gia đình ly tán gặp nhau tạm thời nhưng từ năm 2018, không có bất kỳ chương trình nào diễn ra. Theo Bộ Thống nhất Hàn Quốc, khoảng 133.650 người ở Hàn Quốc đã nộp đơn xin đoàn tụ nhưng tới 70% trong số họ đã chết. Trong các cuộc đoàn tụ trước đây, những người tham gia thường chỉ có ba ngày gặp gỡ người thân và không ai có cơ hội gặp lại ở lần thứ hai. Những cuộc đoàn tụ này có cha mẹ, con cái, anh chị em, tất cả ôm chầm lấy nhau, hỏi han về cuộc đời của họ bởi họ chưa từng được làm điều này trong thời gian dài.

Kể từ hội nghị thượng đỉnh liên Triều đầu tiên vào năm 2000, Hàn Quốc và Triều Tiên đã tổ chức 21 cuộc đoàn tụ gia đình trực tiếp và lần gần đây nhất diễn ra vào tháng 8/2018. Các cuộc đoàn tụ những gia đình ly tán thường diễn ra vào dịp lễ Chuseok, mùa thu. Năm nay, lễ Chuseok rơi vào thứ bảy (10/9) và kỳ nghỉ lễ 4 ngày sẽ bắt đầu vào 9/9.

"Chính phủ Hàn quốc đang muốn gửi thông điệp chính thức tới Triều Tiên bằng một lời đề nghị đàm phán trong thời gian tới", Bộ trưởng Kwon nói thêm./.