(Tổ Quốc) - Theo tờ Global Times, căng thẳng gần đây trong quan hệ Mỹ và Trung Quốc đang đẩy lên đỉnh điểm và có lẽ sẽ thúc đẩy các ảnh hưởng địa chính trị quan trọng nhất xảy ra trong dịch bệnh Covid-19.
Theo tờ báo, diễn biến này nhấn mạnh khả năng khó có thể đưa quan hệ Washington và Bắc Kinh trở lại như xưa. Những gì bắt đầu giống như cuộc chiến tranh thương mại và xung đột về quyền sở hữu trí tuệ giữa hai nước đang bị đẩy xa hơn trong thời gian gần đây. Điều đó có liên quan đến vấn đề địa chính trị và cả vấn đề chiến lược. Các thay đổi xuất hiện giữa hai quốc gia quyền lực nhất thế giới bắt đầu trỗi dậy. Điều này dẫn đến một hậu quả lớn cho hệ thống toàn cầu.
Dưới chính quyền Tổng thống Trump, chiến lược của Mỹ với Trung Quốc tỏ ra khắt khe hơn nhằm làm suy yếu sự trỗi dậy mạnh mẽ của Trung Quốc và tăng cường quyền lực của nước Mỹ. Theo tờ báo, Tổng thống Trump nhận ra rằng việc tiếp tục các chính sách trước đó của Mỹ sẽ tạo động cơ mạnh mẽ cho Trung Quốc đánh bại Mỹ trong cuộc đua làm chủ sức mạnh kinh tế, tài chính và công nghệ và trên hết là sự mạnh quân sự. Vào giữa những năm 2010, Trung Quốc đã nổi lên mạnh mẽ và điều đó khiến Mỹ có phần lùi lại. Điều này khiến cho nhiều người Mỹ "đứng ngồi không yên".
1/4 thế kỷ sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, cuộc cạnh tranh quyền lực lớn đã xảy ra và dẫn đầu chương trình nghị sự là chính sách đối ngoại của Mỹ. Tổng thống Trump từng lên tiếng Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh chiến lược trong cuộc đua soán ngôi toàn cầu trong các lĩnh vực.
Một lần nữa, câu châm ngôn cũ được chứng minh là đúng, khẳng định rằng quan hệ kinh tế chặt chẽ trong trường hợp không có sự liên kết chính trị an toàn sẽ không đủ mạnh ngăn chặn cạnh tranh địa chính trị. Thực tế, chính sách Trung Quốc đối với Mỹ nằm trong số ít vấn đề mà chính quyền Tổng thống Trump có thể làm sáng tỏ. Trong bầu cử Mỹ sắp tới vào tháng 11, cho dù là nhân vật nào có cơ hội vào Nhà Trắng ắt hẳn phải trăn trở về điều này.
Và đối với người Trung Quốc, theo tờ the Global Times, chiến lược của Mỹ trong thời gian qua có thể tạo cho họ cú sốc. Trung Quốc sẽ phải tận dụng tất cả các lợi thế để phát huy và né tránh khả năng đối đầu là chắc chắn. Bắc Kinh luôn sẵn sàng nhượng bộ chiến thuật trong hành chính tìm đến mục tiêu chiến lược lâu dài. Tuy nhiên, Washington đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi. Do vậy, chính sách của Trung Quốc sẽ phải đánh giá lại và có thể phải tiến tới chiến lược mới đối phó với thực tế thay đổi từ Washington. Đây là một thách thức đối với Trung Quốc để có thể tăng cường ảnh hưởng toàn cầu mà không chỉ ở lĩnh vực kinh tế.
Theo tờ báo, các căng thẳng sẽ không nhất thiết phải dựa trên nền tảng với những gì Mỹ và Xô Viết đã làm trong thế kỷ 20. Nhiều đồng minh Mỹ khắp thế giới, trong đó có châu Âu trên hết coi trọng mối liên kết của liên minh châu Âu với Mỹ nên không hề lo sợ bất kỳ thách thức quân sự nào từ Bắc Kinh. Liên minh châu Âu muốn giữ lại sự bảo vệ của Mỹ và đã trở thành thói quen hoặc nghiện điều này. Tuy nhiên, EU có thể phải chùn bước trước các hạn chế hiện tại của Mỹ thông qua việc áp trừng phạt đối với các vấn đề thương mại cũng như công nghệ liên quan đến Trung Quốc. Ngay cả các quốc gia có quan hệ khó khăn với Trung Quốc và đối tác với Mỹ như Ấn Độ cũng sẽ duy trì độc lập địa chính trị với Washington. Chính sách ngoại giao của Trung Quốc cần nhận thức đầy đủ điều đó và rút ra kết luận thực tế.
Nga là đối tác gần gũi của Trung Quốc. Mối quan hệ có thể được miêu tả giống như là sự tham gia, trong đó có thỏa thuận cơ bản giữa Moscow và Bắc Kinh về một loạt các vấn đề. Thế giới quan tôn trọng lợi ích mỗi bên cho đến hợp tác tích cực trong nhiều vấn đề.
"Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga dựa trên sự kết hợp giữa các cam kết và sự linh hoạt. Cả Trung Quốc và Nga đều không có lý do để sợ "một vết đâm sau lưng", giới quan sát nhận định.
Cả Nga và Trung Quốc đều có thể tự do theo đuổi lợi ích quốc gia của mình khi họ thấy phù hợp. Đây là mối quan hệ kiểu mẫu giữa hai cường quốc.
Theo tác giả Dmitri Trenin của tờ Global Times, Washington sẽ không thể biến tam giác Mỹ-Trung-Nga thành lợi thế cho riêng mình như đã từng làm trong những năm 1970. Hiện tại, đơn giản là điều không thể để Washington khiến Moscow chống lại Bắc Kinh. Tất nhiên, Nga kiên quyết bảo vệ chủ quyền và tự do lựa chọn. Nga có thể trở thành đối tác của bất kỳ ai và có thể bị lôi kéo vào các căng thẳng của quốc gia khác. Moscow tìm kiếm sự cân bằng trong xung đột Mỹ-Trung. Trong tương lai gần, quan hệ Nga và Trung Quốc dự đoán có thể gần gũi hơn và hiệu quả hơn so với quan hệ Nga và Mỹ. Điều này, theo các chuyên gia, không phải dựa vào yếu tố cảm xúc mà là lợi ích quốc gia.
Căng thẳng giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ kéo dài. Cuối cùng, Mỹ sẽ không thể đánh bại Trung Quốc và Trung Quốc cũng sẽ không thay thế được Mỹ để trở thành cường quốc đứng đầu thế giới, tờ báo nhận định.